پانصد جمله برگزیده از ارد بزرگ به کوشش سیمین کوثری

با توجه به معانی والای جملات حکیم ارد بزرگ و راه کارهایی که میتوانیم از سخنان ایشان کسب نماییم و  نظر به اینکه این جملات در اکثر سایتها و رسانه های نوشتاری گنجانده شده و مورد استقبال قرار گرفته است و به شخصه شاهد علاقه مندی همگان خصوصا نسل جوان به این جملات بودم بر آن شدم تا با جمع آوریگزیده ای از  این سخنان و قرار دادن آنها در یک مجموعه به تمام علاقه مندان در دسترسی به این مطالب  ارزشمند کمک نمایم این کتاب شامل پانصد جمله برگزیده از جملات ارزشمند ارد بزرگ میباشد امیدوارم مورد استفاده و قبول شما فرهیختگان قرار گیرد :

سوگند به مهر که هیچ اندیشه ایی ، بی آن توان ایستایی ندارد . حکیم ارد بزرگ


زیبایی ، در مهربانی است . حکیم ارد بزرگ


ماندگارترین نوا ، آهنگ مهربانی است . حکیم ارد بزرگ


مهری ماندگار می ماند ، که در آن ادب و برخورد درست ، هویدا باشد . حکیم ارد بزرگ


مردی که نفس و مهر یک زن همراهی اش نمی کند ، همواره خویشتن را می خراشد . حکیم ارد بزرگ


مهر و مهربانی ، درخشش باورهای پاک درون آدمیان است . حکیم ارد بزرگ


پاکترین آرزوها ، در سینه مهربانان است . حکیم ارد بزرگ


آدمیان تنها با مهر ، به یکدیگر گره می خورند . حکیم ارد بزرگ


بی هیچ چشم داشتی ، همواره مهربان باش . حکیم ارد بزرگ


درازای زندگی ، در بخشندگی و مهربانی است . حکیم ارد بزرگ

تنها نوای آموزگارانی در سینه شاگردان جاودانه می ماند ، که نوای مهربانی سر می دهند . حکیم ارد بزرگ


کسانی که از درون مهربان خویش دور شده اند ، زندگی را همواره بر خود سخت می کنند . حکیم ارد بزرگ


آواز مهربانی ، از هر سنگ نگاره ای ، ماندگار تر است . حکیم ارد بزرگ


خوی مهربان ، ریشه در سرشت گل ها دارد . حکیم ارد بزرگ


مهربانی ، گرامی ترین خوی آدمیست . حکیم ارد بزرگ


هیچ دری به روی مهربانان ، بسته نخواهد بود . حکیم ارد بزرگ


مهربان باش ، تا هرگز تنها نشوی . حکیم ارد بزرگ


مهربانان را باید ستایش نمود . حکیم ارد بزرگ


مهربانان ، دستان نوازشگر آسمانند . حکیم ارد بزرگ


آدم شایسته ، کسی است که با وجود داشتن دلی خونین از نامردمی ها ، باز هم مهربان است و یاور . حکیم ارد بزرگ


مهربانان ، سرشت آسمانی و پاک خویش را به نمایش گذاشته اند . حکیم ارد بزرگ


آدم های مهربان را نمی توان فراموش ساخت . حکیم ارد بزرگ


رستگاری ، در مهربانی است . حکیم ارد بزرگ


آیا ما مهربان هستیم ؟! آنگاه که در هنگامه دیدار نزدیکان و یا رهایی از رنج و سختی ، جانداری را سر می بریم و با ریختن خونش و خوردن گوشتش جشن می گیریم ؟ به جای این کارها درخت بکاریم ، نان و شیرینی ببخشاییم و دستگیر تنگدستان بوده و براستی مهربان باشیم. حکیم ارد بزرگ


مهرورزان ، شیرینی می بخشند ، گیاهی بر زمین می کارند و لبخند را بر چهره همگان می آورند . حکیم ارد بزرگ


خوشبخت کسی است که ، در او مهر و دوستی لانه دارد . حکیم ارد بزرگ


آنکه همراه است و یاور ، هر نفسش ، بهایی بی انتها دارد . حکیم ارد بزرگ


تنها راه ماندگاری هر کشش دوستانه ای ، رسیدن به ساختاری همانند است . حکیم ارد بزرگ


از خودگذشتگی ، نخستین پایه مهرورزی است . حکیم ارد بزرگ


دوستی بیش از اندازه ، همانند دشمنی ترسناک است . حکیم ارد بزرگ


مهربانان به یاد ما هستند ، حتی زمانی که ما خود را فراموش ساخته ایم  . حکیم ارد بزرگ


برای آنکه دوستیمان پا برجا بماند ، بهتر است همواره میانمان بازه ای باشد . حکیم ارد بزرگ


دوستی با کسی که باورهایت را نمی پذیرد ، به جایی نخواهد رسید .  حکیم ارد بزرگ


خوشرویی ، دارایی با ارزشی است . حکیم ارد بزرگ


دوستی که نومیدنامه می خواند ، همیشه سوار بر تو ، و پیشدار دورخیزهای بلندت خواهد بود .  حکیم ارد بزرگ


هیچ گاه هماورد خویش را کوچک مپندار ، چون او بهترین دوست و انگیزه پیشرفت و پویش است .  حکیم ارد بزرگ


خموشی در برابر بدگویی از دوستان ، گونه ای دشمنی است .  حکیم ارد بزرگ


دوستی و مهر ، امید می آفریند ، و امید نیاز زندگیست .  حکیم ارد بزرگ


کسی که در درون دوست ، در پی خود می گردد ، هیچ گاه او را نخواهد شناخت .  حکیم ارد بزرگ


جام زندگی را ، تنها با می مهر و دوستی پر کن .  حکیم ارد بزرگ


شادی ، پایکوبی گیتی در درون ماست .  حکیم ارد بزرگ


شادی و امید روان آدمی را می پرورد ، گر چه ، تن رنجور و زخمی باشد .  حکیم ارد بزرگ


زندگی پیشکشی است ، برای شاد زیستن .  حکیم ارد بزرگ


شادی و بهروزیمان را با ارزش بدانیم ، تن رنجور ، نیرویی برای ادب و برخورد درست برجای نمی گذارد .  حکیم ارد بزرگ


آنکه نگاه و سخن اش ، لبریز از شادیست ، در دوران سختی نیز ، ماهی های بزرگتری از آب می گیرد .  حکیم ارد بزرگ


تنها نادان ، از مسخره نمودن دیگران ، شاد می شود .  حکیم ارد بزرگ


سنگینی یاد غم ها را ، با تنهایی دو چندان می کنی ، به میان آدمیان رو و در شادمانی آنها شریک و همراه شو ، لبخندهای آدمیان ، شکوفه های امید را در دلت بارور می سازد .  حکیم ارد بزرگ


کسی که شادی را پاک می کند ، روان آدمیان را به بند کشیده است . حکیم ارد بزرگ


اُرُد شادی را در بی بندوباری نمی بیند ، شادی آرزوی پاک آدمیان است ، همه باید شادی را به یکدیگر هدیه دهند ، شادی ، برآیند مهر و  دوستی است ، همانند بزم نوروز که خجسته ترین جشن هاست . حکیم ارد بزرگ


جشن های پیاپی میهنی ، دوستی و مهر را در بین مردم زیاد می کند .  حکیم ارد بزرگ


جشن های بزرگ ، انگیزه افزایش باروری و پویایی آدمیان می شود .  حکیم ارد بزرگ


چه زیبایند ، آنانی که همیشه لبخندی برلب دارند .  حکیم ارد بزرگ


آنکه همیشه لبخندی بر لب دارد ، شادی را به همگان هدیه می دهد .  حکیم ارد بزرگ


خنده در پس خود ، رازها در سینه دارد .  حکیم ارد بزرگ


خنده راستین زیباست و نوای زندگیست .  حکیم ارد بزرگ


شادی یک سرزمین ، بدون داشتن آزادی ، آفریده نمی شود . حکیم ارد بزرگ


آدم های شاد ، جوان و جوانتر می گردند . حکیم ارد بزرگ


خوشبخت آدمیست ، که پیمانه زندگی اش ، همواره لبریز از شادیست . حکیم ارد بزرگ


زیباترین جشن و بزم گیتی ، نوروز باستانی ایرانیان است .  حکیم ارد بزرگ


شیره نوروز باستانی ، هدیه شادی به یکدیگر است .  حکیم ارد بزرگ


نوروز ایرانیان ، فرخنده جشن زمین و آدمیان است ، و چه روزی زیباتر از این ؟ .  حکیم ارد بزرگ


با نوروز هر سال ، دوباره زاده می شویم . حکیم ارد بزرگ


بهار و نوروز تنها زمین را بیدار نمی کنند ، آدمیان هم بیدار و شاداب می گردند . حکیم ارد بزرگ


جشن و بزم نوروز با تار و پود زمین و آدمیان آمیخته ، نوروز ، آغاز بیداری ، دگرگونی و زایش است . حکیم ارد بزرگ


چراغ جشن و بزم را ، همواره فروزان داریم . حکیم ارد بزرگ


آزادی باجی به مردم نیست ، چرا که حق و داشته آنهاست . حکیم ارد بزرگ


کسی که آزادی می جوید ، زندانی برای اندیشه های دیگر نمی گسترد .  حکیم ارد بزرگ


آزادی ، نامی برای زینت کاخ دیوان سالاران نیست ، آزادی کوچکترین داشته مردم است ، که اگر نباشد هیچ دودمانی برجای نخواهد ماند .  حکیم ارد بزرگ


همیاری مردم ، مهمترین گزینه برای ساختن یک فرمانروایی نیرومند است و مردم هنگامی همراه می شوند که به راستی آزاد و شاد باشند . حکیم ارد بزرگ


آزادی بدون داشتن رسانه های آزاد ، شوخی خنده آور است .  حکیم ارد بزرگ


برای داوری ، باید آزاده بود . حکیم ارد بزرگ


آزادی همگان را پاس بداریم . حکیم ارد بزرگ


همه مردم یک سرزمین ، باید پیشوای آزادی و آزادیخواهی باشند . حکیم ارد بزرگ


آزادی را نمی توان ، با برچسب های ناروا ، پیش از زاده شدن ، سربرید . حکیم ارد بزرگ


واژه آزادی را ، با پسوند و پیشوند ، ناکارا و نابود نکنیم . حکیم ارد بزرگ


تنها آدم های کوچک ، دشمنان اندیشه خود را نیست و نابود می کنند ، آنها از یاد برده اند که آزادی ، همگانی است و آن را باید پاس داشت . حکیم ارد بزرگ


مرگ هم ، پایانی برای پرنده در بند نیست . حکیم ارد بزرگ


زندگی ، بدون آزادی ، شرم آور است .  حکیم ارد بزرگ


آدم های کوچک ، همواره سنگ کشورهای دیگر را به سینه می زنند . حکیم ارد بزرگ


سرفرازی کشور ، بزرگترین خواست همگانی است .  حکیم ارد بزرگ


میهن پرستی ، همچون دلبستگی فرزند است به مادر . حکیم ارد بزرگ


از سفر کرده ، ارزش سرزمین مادری را بپرس .  حکیم ارد بزرگ


روزی که میهن و کشور خویش را از یاد ببریم ، امنیت خویش را از دست داده ایم .  حکیم ارد بزرگ


دلدادگی به میهن ، نشان پاکی روان آدمیست .  حکیم ارد بزرگ


فداکاری در راه میهن ، خوی بزرگان و جاودانه هاست .  حکیم ارد بزرگ


فر میهن ، در جوانان راستین اوست .  حکیم ارد بزرگ


شورانگیزترین مهر ، دلدادگی به میهن است .  حکیم ارد بزرگ


اگر ارزش های میهنی ، کمرنگ شوند ، یکپارچگی کشورها به چالش کشیده می شود .  حکیم ارد بزرگ


تنها آدمهای کوچک ، پیشینه نیاکان خویش را به ریشخند می گیرند .  حکیم ارد بزرگ


خودخواه ترین آدمیان ، آنانی هستند که چشمان خود را بر سرنوشت هم میهنانشان ، بسته اند .  حکیم ارد بزرگ


شایسته نیست ، گفتاری را بر زبان جاری سازیم که به همبستگی کشور ، آسیب می رساند .  حکیم ارد بزرگ


کارمندان نابکار ، از دزدان و آشوبگران ، بیشتر به کشور آسیب می رسانند . حکیم ارد بزرگ


از سرباز ترسو ، همچون دشمن باید هراسید .  حکیم ارد بزرگ


در سرزمینی که آذرخش و توفان میدان داری می کنند ، کسی به فکر فردا نیست .  حکیم ارد بزرگ


فداکاری در راه میهن ، بخشی از سرشت خوبان است . حکیم ارد بزرگ


با ارزشترین روزهای زندگی یک مرد ، هنگام سربازی اوست . حکیم ارد بزرگ


سربازان تنها نگاهبان مردم امروز کشور خویش نیستند ، آنها دستاوردهای پیشینیان و سرمایه آیندگان را نیز پاس می دارند . حکیم ارد بزرگ


سرپرستانی که از ارزش سربازی می کاهند و پدر و مادرانی که ، پیشدار میهنداری فرزندان خویش می شوند ، هر دو به کشورشان پشت کرده اند . حکیم ارد بزرگ


هر سخنی راز نیست ، اگر سخنی را راز می دانید ، آن را به کسی نگویید و اگر گفتید دیگر نگویید این را به کسی نگو ! چرا که خود شما ، توان نگهداری آن را نداشته اید ، چه برسد به شنونده . حکیم ارد بزرگ


اگر همسران رازهای زندگی خویش را بیرون نبرند ، کمتر به غم جدایی گرفتار می آیند . حکیم ارد بزرگ


نام فرزندان مان را درست بیان کنیم و از دیگران نیز بخواهیم اینگونه باشند . حکیم ارد بزرگ


از گردش زمانه آموختم که نباید نام مردگان خویش را بر زندگان بگذاریم . حکیم ارد بزرگ


پدران و مادران فرهمند ، فدایی آرزوهای فرزندان خویش می شوند . حکیم ارد بزرگ


پدران و مادرانی که در پی نابودی زندگی زناشویی فرزند خویش هستند ، بزهکارند . حکیم ارد بزرگ


پدران و مادرانی که کودک خویش را ، روز و شب در کوچه و خیابان رها می کنند ، شایستگی نگهداری و آموزش فرزند خویش را ندارند . حکیم ارد بزرگ


مهمترین کار پدر و مادر ، پس از آغاز زندگی زناشویی فرزند ، این است که زندگی مشترک آنها ادامه یابد . حکیم ارد بزرگ


مادران باید دختران نوجوان خویش را با داستان ها و خاطرات کوتاه و پند آموز نسبت به خطرات پیش رویشان ، آگاه نمایند ، پیش از آنکه دوستانشان ، با داستانهای شیرین دلبرانه ، آنها را به ناکجاآباد بکشانند . ارد بزرگ


کودکان خویش را لوس و پررو بار نیاوریم که در بزرگسالی گستاخ و ناتوان خواهند بود . حکیم ارد بزرگ


هرگز به کودکانتان نگویید ، پیشه آینده اش چه باشد ، همواره به او ادب و ستایش دیگران را آموزش دهید ،چون با داشتن این ویژگیها ، همیشه او نگار مردم و شما در نیکبختی خواهید بود و اگر اینگونه نباشد ، هیچ پیشه ای نمی تواند به او و شما بزرگی بخشد . حکیم ارد بزرگ


کسی که همسر و کودک خویش را رها می کند ، فر و بزرگی خویش را از دست داده است . حکیم ارد بزرگ


اینترنت ، دستگاه شتاب دهنده شکوفایی اندیشه آدمیان است .  حکیم ارد بزرگ


اینترنت ابزار آگاهیست ، گریزی از روشنی و نور نیست .  حکیم ارد بزرگ


اینترنت ، بزرگترین دستاورد دانش آدمیان است ، عظمت فضای مجازی را آنگاه بیشتر می فهمیم که بدانیم ، به شمار آدمیان ، پندارها و اندیشه های گوناگون در آن شناور است  . حکیم ارد بزرگ


در گذشته ، بیشتر تجربه های آدمیان ، جایی ثبت نمی شد ، اما امروزه اینترنت ابزاری است برای ثبت تجربه ها و بالندگی بیشتر .  حکیم ارد بزرگ


فرزندان خویش را ، با آموزش درست اینترنت ، پیشگام جهان آینده سازیم .  حکیم ارد بزرگ


اینترنت همچون دریاست ، سرشار از داشته های آموزنده ، که هر روز بر دارایی آن افزوده می گردد .  حکیم ارد بزرگ


ایران بهشت ماست .  حکیم ارد بزرگ


کجا دلبری زیباتر از کشورمان ایران به یاد دارید ؟ ، زیبایی که هزاران هزار پیکر دلداده ، در زیر پایش ، تن به خاک کشیده اند . حکیم ارد بزرگ

امیدوار مباش دیگران همواره همراهیت کنند ، باید دست بر زانوی خویش گیری .  حکیم ارد بزرگ


آنانکه برای بهروزی آدمیان کوشش می کنند ، شایستگان دوران خویش هستند .  حکیم ارد بزرگ


ایران ، هیچگاه از عربستان ، دوستی نمی بیند .  حکیم ارد بزرگ


شرم بر کسانی که ، داشته های فرهنگی ایران کهن را ، در پای فرهنگ موهوم یونان سر می برند .  حکیم ارد بزرگ


داشتن پیشینه همگون ، بهترین بهانه و نیرو برای همبستگی و مهر ، در ایران است .  حکیم ارد بزرگ


برای پاسداشت یکپارچگی ایران زمین ، دیوانسالاران باید کوچ های بزرگ و آرام آدمیان را ، دنبال نمایند .  حکیم ارد بزرگ


کوچ های برنامه ریزی شده و آرام ، در هر سرزمینی ، بالندگی و شکوفایی دوباره را ، در پی خواهد داشت .  حکیم ارد بزرگ


مهاجرت های بزرگ در درون کشور ، موجب منزوی شدن جدایی طلبان می گردد .  حکیم ارد بزرگ


در کشور ، همه یک نام دارند و آن "هم میهن" است ، چیزی به نام بومیان گوناگون در درون یک کشور ، پذیرفته نیست . حکیم ارد بزرگ


ره آورد سفر در درون آدمی ، سوای از خرد و پیشرفت نیست .  حکیم ارد بزرگ


سفر ، نای روان است ، برای اندیشه و آرمان بزرگ فردا .  حکیم ارد بزرگ


آتش خشم را ، با آب سکوت خاموش کن .  حکیم ارد بزرگ

برای رسیدن به گنج خرد ، بارگاه دانش خود را ، بزرگتر بساز .  حکیم ارد بزرگ


ایران ، نخستین کشوری بوده است ، که با کوچ های آرام و بزرگ ، یکپارچگی اش را پاس داشته ، و مرزهایش را پولادین ساخته است .  حکیم ارد بزرگ


نفرین ابدی بر کسانی که ، تیشه به ریشه همبستگی ایرانیان می زنند .  حکیم ارد بزرگ


ایران
ایران ما
نام تو همواره بر زبان ماست
دل ما آکنده از مهر توست

ایران
ایران ما
شکوه و بزرگی تو آرزوی همه ماست
همه ما ایرانیان
به هر زبان و به هر تبار

ایران
ایران ما
ایران ایران ما
ایران ایران ما  .  حکیم ارد بزرگ


دلدادگی ، همچون توفان ، سرزمین غبار گرفته وجود را پاک می کند و انگیزه رشد و باروری ، روزافزون می گردد . حکیم ارد بزرگ


دلدادگی ، چنان شیفتگی در نهان خود دارد ، که سخت ترین دلها نیز ، گاهی هوس شنا در آن را می کنند . حکیم ارد بزرگ


نماز دلداده ترتیبی ندارد ، چرا که با نخستین سر بر خاک گذاردن ، دیگر برخواستنی نیست . حکیم ارد بزرگ


هیچ گاه دلدادگی به همدم را پاینده مپندار و از روزی که دل می بندی ، این نیرو را نیز در خویش بیافرین که اگر تنهایت گذاشت ، نشکنی و اگر شکستی ، باز هم ناامید نشو ، چرا که آرام جان دیگری در راه است . حکیم ارد بزرگ


کمک به همگان ، دلبستگی و دلباختگی برجستگان است . حکیم ارد بزرگ


دلدادگی نباید آدمی را به گوشه نشینی وادار کند ، این شیفتگی باید توان پرتاب انسان ، به سوی آرمان های راستین را داشته باشد . حکیم ارد بزرگ


دلباختگی ، خواستی جاودانه است ، هر کششی دلدادگی نیست . حکیم ارد بزرگ

دلدادگی ، تنها با از خودگذشتگی ارزش می یابد . حکیم ارد بزرگ


دلدادگی ، خشن ترین مردان را هم ، آرام و رام کرده است . حکیم ارد بزرگ


دلدادگی را از زندگی بگیریم ، تنها و آواره ایم . حکیم ارد بزرگ


خود را تا هنگاهی همراه داری ، که دلداده نشده ایی ، دلبسته ، با خویشتن خویش بیگانه است . حکیم ارد بزرگ


دلدادگی و شیفتگی ، مهر و مهربانی نهفته در درون ما را ، بیدار و جاری میسازد . حکیم ارد بزرگ


دلباختگی ، ساختار روان ما را نرم می سازد و نمی گذارد در برابر تندبادها بشکنیم . حکیم ارد بزرگ


آدمیان فرهمند ، دلدادگی را همواره در درون خویش ، جاری می بینند . حکیم ارد بزرگ


براستی دلدادگی نامیراست . حکیم ارد بزرگ


تنم را با شمشیر پاره پاره کن ، اما دلم را میازار . حکیم ارد بزرگ


آرمان بزرگ ، همواره زاینده امید است .  حکیم ارد بزرگ


هیچ اهرمی ، همچون بردباری و امید ، نمی تواند سختی ها را از پیش پایمان بردارد .  حکیم ارد بزرگ


آرزوهای خویش را ارزشمند بدان ، که توان پرواز تو ، به سوی آرمانهاست .  حکیم ارد بزرگ


آدمی می تواند ، بارها و بارها به شیوه های گوناگون ، قهرمان شود .  حکیم ارد بزرگ


در تاریکترین شب های ستم ، روشنترین ستاره های رهایی ، زاده می شوند . حکیم ارد بزرگ


پیش از آنکه ناراستی ، در درون ما شکافی هولناک پدید آورد ، راستی جوییم . حکیم ارد بزرگ


رَد راستی ، رَد خویشتن است . حکیم ارد بزرگ


رسواترین آدمها ، فریبکارانند . حکیم ارد بزرگ

تنها مبارزه با ناراستی ها ، به ما ارزش می دهد ، وارون بر این ، همزیستی با تباهی ، سرافکندگی در پی دارد . حکیم ارد بزرگ


ناراستی هایمان را بپذیریم ، چرا که بهانه آوردن ، آنها را دو چندان سنگین می کند . حکیم ارد بزرگ


هیچگاه ، از راستی و درستی خویش آزرده مباش ، چرا که در انتهای هر رویداد ، پیروزی از آن توست .  حکیم ارد بزرگ


در سرزمینی که کار و آرمان بزرگ هست ، دوستی های نابهنجار دختر و پسر گل نمی کند . حکیم ارد بزرگ


آنگاه که نمی دانم چه می گویم ، چیزی جز راستی ، بر زبانم جاری نیست .  حکیم ارد بزرگ


برای رستگاری ، همواره نگاهت به راستی باشد و درستی .  حکیم ارد بزرگ


کژی و ناراستی ، شکاف و رخنه گاه دیو خواهد شد .  حکیم ارد بزرگ


آنکه ناراستی پیشه نموده ، خموشی دیگران هم برایش ترسناک است .  حکیم ارد بزرگ


خشم و زور ، تنها ابزار ناراستی برای ماندن است .  حکیم ارد بزرگ


آدمیان ترسو و ناکارآمد ، خود را در دنیای صوفیانه ، پیروز می بینند .  حکیم ارد بزرگ


برای کشوری که خردمندانش خانه نشین باشند ، باید گریست .  حکیم ارد بزرگ


 آدمهای حقیر و زبون ، پیروزی های تاریخ مردم سرزمین خویش را ، به ریشخند می گیرند .  حکیم ارد بزرگ


خردمندان ، دشمنان اندیشه خویش را دوست دارند .  حکیم ارد بزرگ


تجربه و آزمودگی آدمها ، از زر هم با ارزشتر است . حکیم ارد بزرگ


راه مبارزه با پندار نادرست ، پرداختن بر اندیشه درست است . هر راه دیگری ، ریشه کجروی را نیرومندتر می سازد .  حکیم ارد بزرگ


خردمندان ، پیشتاز روزگار خویش اند .  حکیم ارد بزرگ


آدم خردمند ، تار و پودهای مهم زندگی را می یابد .  حکیم ارد بزرگ


شب زندگی ، برای خردمند ، همچون روز روشن است .  حکیم ارد بزرگ


سخن های پست ، آدمهای کوچک را به سوی خویش می کشانند و خردمندان را فراری می دهند . حکیم ارد بزرگ


به آینده سرزمینی که جوانانش ، دارای اندیشه صوفیگری و گوشه گیری هستند ، امیدی نیست .  حکیم ارد بزرگ


پوزش خواستن از پس کار ناشایست ، بسیار زیباست و نشان پختگی روان . حکیم ارد بزرگ


رسیدن به راستی و درستی ، چندان سخت و پیچیده نیست ، چه خوب است ، کمی به سرشت و منش کودکی برگردیم . حکیم ارد بزرگ


فریبکاران ، همه بستگان و یاران خویش را از دست می دهند . حکیم ارد بزرگ


خردورزی ، آدمیان را پاک خواهد نمود . حکیم ارد بزرگ


آنانیکه تنها به خود می اندیشند ، براستی بزهکارند . حکیم ارد بزرگ


بدبخت کسی است ، که نمی تواند ناراستی خویش را درست کند . حکیم ارد بزرگ


خوارترین کارفرما ، کسی است که با ندادن و یا کم کردن دستمزد زیر دست خویش ،ناراستی پیشه نموده و فرمانروایی می کند .  حکیم ارد بزرگ


خردمندان را می توان به سادگی از میان برداشت ، اما هیچ سیلابی ، توان نیستی اندیشه آنها را ندارد . حکیم ارد بزرگ


پرسشگری ، خصلت نیک کودکی است ، که آن را باید تا پایان زندگی به همراه داشت .  حکیم ارد بزرگ


خردمندان ، تجربه ها و آموزه های خویش را ، بی دریغ بیان می کنند .  حکیم ارد بزرگ


آنکه پرسشهای پراکنده ، در وادی های گوناگون را همزمان می پرسد ، تنها می خواهد زمان و نیروی استاد را تباه کند .  حکیم ارد بزرگ


بینشی که همه چیز را خوب و یا بد می پندارد ، درست نیست . باید ترازوی خرد و اندیشه را ، همواره در زندگی به کار گرفت . حکیم ارد بزرگ


کسی که خود را دوست ندارد ، به سادگی به جایگاه و حریم دیگران نیز ، یورش می برد . حکیم ارد بزرگ


نابکارترین آدم ها ، برای رشد خود ، به جایگاه دیگران می تازند . حکیم ارد بزرگ


اگر پنداری توان پیش بردن ما را نداشته باشد ، همان بهتر که زودتر رهایش کنیم .  حکیم ارد بزرگ


اینترنت میدان شکوفایی و بالندگی آدمیان است ، همه برای رشد یکدیگر ، کوشش می کنند و این با سرشت آدمی سازگار است .  حکیم ارد بزرگ


جایگاه فرهنگی کشورها ، در رشد و بالندگی بشری را ، می توان در میزان داده های فرهنگی هر یک از آنها ، در پهنه اینترنت دید .  حکیم ارد بزرگ


به هنگام گرفتاری ، پند از بزرگان و خردمندان بگیریم ، نه رمالان و جادوگران .  حکیم ارد بزرگ


سخن بزرگان ، اندیشه ما را ، پولادین می سازد . حکیم ارد بزرگ


برده سخن دل مباش ، آدمهای خوشبخت ، ندای خرد و دل را هم زمان می شنوند . حکیم ارد بزرگ


با واژگان و سخن خویش ، نوازشگر روح و روان دیگران باشیم ، نه شمشیری برای نابودی دلها .  حکیم ارد بزرگ


آنکه پیاپی سخنتان را می برد ، دلخوش به شنیدن سخن شما نیست .  حکیم ارد بزرگ


رویا پردازی که کارآفرین هم باشد ، می تواند سرچشمه دگرگونی های بسیار شود .  حکیم ارد بزرگ


پندار های خواب و بیداری ما ، اگر ادامه یابند و با کار همراه شوند ، بی شک کم کم ساخته خواهند شد .  حکیم ارد بزرگ


سخن و مهر پاک ، بر روان آدم پلید ، کارساز نیست .  حکیم ارد بزرگ


برای بدست آوردن خرد ، باید کاوید و پژوهش نمود و از تجربه ها بهره گرفت .  حکیم ارد بزرگ

آنکه به خرد توانا شد ، ترس برایش بازی بیش نیست .  حکیم ارد بزرگ


نم نم باران ، آرام خاک و دانه را بیدار می کند ، خرد هم ناگهان پدید نمی آید زمانی بس دراز می خواهد و روانی تشنه آموختن . حکیم ارد بزرگ


خردمندان ، همچون باران بر اندیشه های تشنه می بارند و دگرگونی های آینده را نوید می دهند .  حکیم ارد بزرگ


راز درست اندوختن خرد ، یکرنگی است و بخشش . حکیم ارد بزرگ


ریاضت ، نادرست است و هیچ خردمندی آن را درست نمی داند . حکیم ارد بزرگ


تنهایی ، سم کشنده زندگی است . حکیم ارد بزرگ


فرودستان ، در بهترین هنگامه هم ، بهانه های فراوان ، برای ناراستی های خود و انجام ندادن کارهایشان دارند .  حکیم ارد بزرگ


مردانی که همواره از جایگاه و هنجار زنان پشتیبانی می کنند ، خود بیشتر از دیگران به نهاد زن می تازند .  حکیم ارد بزرگ


آدمیانی که با دیگران رو راست نیستند ، با خود نیز ، بدین گونه اند .  حکیم ارد بزرگ


اگر دیگران را به زیباترین نام ها بخوانیم ، چیزی از ارزشمان نمی کاهد ، مهم آنست که ما او را دلگرم ساخته ایم ، آنگونه باشد که ما می گوییم .  حکیم ارد بزرگ


پشتیبانی از حقوق دیگران ، پشتیبانی از حقوق خود ماست .  حکیم ارد بزرگ


آدمها را آنگونه بخواهیم که هستند ، نه آنگونه که می خواهیم .  حکیم ارد بزرگ


خردمندان ، ابزار دون پایگان نمی شوند . حکیم ارد بزرگ


آدمی با اندیشه و انگاره بیمار ، آینده را تیره و تار می بیند .  حکیم ارد بزرگ


تا اندیشه ایی پاسخگو در بین نباشد ، کجروی ادامه خواهد داشت . حکیم ارد بزرگ


سر بریده خردمندان هم ، به هزار گونه سخن می گوید . حکیم ارد بزرگ


اندیشه پروازگر است ، جایی فرودش آوریم که مهربانی خانه دارد . حکیم ارد بزرگ


امنیت بزهکار ، یکی از علل رشد فساد است .  حکیم ارد بزرگ


به هر اندازه دیگران را گرامی بداریم ، بزرگی و مهر آنها را بدست آورده ایم .  حکیم ارد بزرگ


آنکه دیگران را ابزار پرش خویش می سازد ، خیلی زود تنها خواهد شد .  حکیم ارد بزرگ


تنها با از خودگذشتگی برای دیگران ، می توان جاودانه شد .  حکیم ارد بزرگ


نگارنده و سخنگویی ، که دیگران را کوچک و خوار می نامد ، خود چیزی برای نمایش و بروز ندارد .  حکیم ارد بزرگ


با نگاه پست ، مهرانگیزترین کارها را هم می توان ننگ شمرد .  حکیم ارد بزرگ


اگر از خودخواهی کسی به تنگ آمده ای ، او را خوار مساز ، بهترین راه آن است که چند روزی رهایش کنی .  حکیم ارد بزرگ


آنکه پوزش نمی داند چیست ، دوست خوبی نیست .  حکیم ارد بزرگ


پشیمانی ، اولین گام برای پوزش است .  حکیم ارد بزرگ


کسی که گذشت و بخشش در درونش نیست ، تنها نام آدم را بر خود دارد .  حکیم ارد بزرگ


تا هنگامی که از برتری خویش سخن می گویی ، دیده نمی شوی .  حکیم ارد بزرگ


کین خواهی از خاندان یک بدکار ، تنها نشان ترس است ، نه نیروی آدمهای فرهمند .  حکیم ارد بزرگ


آنکه با آدمهای گستاخ گفتگو می کند ، دیر و یا زود به گناه آنها گرفتار آید .  حکیم ارد بزرگ


برای آنکه به فرودستی گرفتار نشوی ، دست گیر آدمیان شو .  حکیم ارد بزرگ


سرنگونی ، با آدمهای شتابنده و عجول زاده می شود .  حکیم ارد بزرگ


اگر آدمیان می دانستند ، بخشندگی چه داشته بزرگیست ، هیچگاه از آن دوری نمی کردند .  حکیم ارد بزرگ


بخشندگان ، فرمانروایان بی تاج و تخت میانه مردم اند .  حکیم ارد بزرگ


مردم ، همواره گوش به ندای بخشندگان دارند .  حکیم ارد بزرگ


برای رسیدن به بلندای بخشندگی ، باید از آز وجود خویش بگذری .  حکیم ارد بزرگ


گواراترین چشمه زندگی را ، در بخشندگی و از خود گذشتگی جستجو کن .  حکیم ارد بزرگ


نفرین به دلی که آه ستمدیدگان را نمی شنود ، و دست گیر آدمیان نمی شود .  حکیم ارد بزرگ


از آه و نفرین بزرگان و ریش سفیدان ، باید ترسید .  حکیم ارد بزرگ


آنکه می دزدد ، نفرین و خواری ابدی برای خود به ارمغان می آورد .  حکیم ارد بزرگ


خبرچینی ، رسوایی در پی دارد .  حکیم ارد بزرگ


چه نشانی از بد اندیش بجاست ؟ هیچ .  حکیم ارد بزرگ


بد اندیشان و بد کرداران ، خیلی زود ، در آتش افکار و کردار نادرستشان ، خواهند سوخت .  حکیم ارد بزرگ


از پس پشیمانی ، می توان راههای تازه ای را برای نجات یافت .  حکیم ارد بزرگ


پشیمانی که ما را به راه راست نکشاند ، هیچ ارزشی ندارد .  حکیم ارد بزرگ


بدکار ، نخستین و آخرین مردار کردار خویش است .  حکیم ارد بزرگ


ارمغان کُرنش در برابر نادان ، سختی دو چندان است .  حکیم ارد بزرگ


دیدن روشنفکران خودفروخته ، چندش آورتر از دیدن زنان بدکاره است . حکیم ارد بزرگ


برای سرزمینی که روشنفکرش ، همواره سخن فرمانروایان زیاده خواه را ، آیینه وار تکرار می کند ، باید گریست . حکیم ارد بزرگ

فریبکار و بد اندیش ، هیچ پایگاهی نخواهد داشت ، آخرین و ترسناکترین آموزه اش ، تنهاییست .  حکیم ارد بزرگ


بدگویی ، رسوایی در پی دارد .  حکیم ارد بزرگ


کسی که بدگویی می کند ، خواری را به جان می خرد .  حکیم ارد بزرگ


اگر دوستت ، آدمی نادان و خبرچین باشد ، خیلی زود اسیر وهم و سیاهی دل می شوی .  حکیم ارد بزرگ


تصوف ، عرفان های هندی و بودیسم ، سرشتی هولناک دارند ، آنها از ما ، تکه گوشت هایی ناکارا و ناتوان می سازند .  حکیم ارد بزرگ


تنها پشیمانی را باید بخشید که بر ناراستی خود آگاه شده ، و آن را بر زبان جاری می سازد .  حکیم ارد بزرگ


با فریب ، شاید بتوان چیزی بدست آورد ، اما این دستاورد ، مایه تباهی آدمی خواهد بود . حکیم ارد بزرگ


فریب آدمیان ، پستی هولناک در پی دارد . حکیم ارد بزرگ


آدمهای ماندگار ، تنها به آرمان می اندیشند .  حکیم ارد بزرگ


مردمان توانمند ، در میان جشن و بزم نیستند . آنها هر دم ، به آرمانی بزرگتر می اندیشند و برای رسیدن به آن ، در حال پیکارند .  حکیم ارد بزرگ


میندیش که دیگران ، تو را به آرمانت خواهند رساند .  حکیم ارد بزرگ


پیش نیاز رسیدن به دلیری و بی باکی ، یافتن آرمان و خواسته ای هویداست .  حکیم ارد بزرگ


آدمی آنگاه از همه توان و نیروی خویش برای کاری بهره می گیرد که در آن ، آرزو و باورهای درونی خویش را ببیند . حکیم ارد بزرگ


مهم نیست تا چه اندازه رشد کرده ایم ، مهم این است که ، از آرمان هایمان دور نشده باشیم . حکیم ارد بزرگ


آرمان آدمهای کارآمد ، پیدا نمودن راهی مناسب ، برای ساختن ایده هاست . حکیم ارد بزرگ


آنکه در بیراهه گام بر می دارد ، آرمان خویش را گم کرده است . حکیم ارد بزرگ


به جای خود کم بینی و آرمان گریزی ، پای در راه نهیم ، که این تنها درمانگر دردهای زندگی است . حکیم ارد بزرگ


اگر آرمان برایمان هویدا باشد ، ابزارهای رسیدن به آن را خیلی زود خواهیم یافت . حکیم ارد بزرگ


آرمان ما ، باید دارای شور و برانگیختگی باشد تا آدمی را به جنبش و تکاپو وادارد . حکیم ارد بزرگ


یادآوری آرمان ها ، از بیراهه روی بازمان می دارد . حکیم ارد بزرگ


آرمان را نباید فراموش ساخت ، اما می توان هر دم ، به روشی بهتر برای رسیدن به آن اندیشید . حکیم ارد بزرگ


هیچ گاه از داشتن دشمن نترس ، از انجام ندادن درست آرمان های خویش بترس . حکیم ارد بزرگ


میان گام نخست و آرمان ، بازه ای نیست ، آنچه داریم ، اندازه نیروی کنونی ماست . حکیم ارد بزرگ


کمر راه هم ، در برابر آرمان خواهی برآزندگان خواهد شکست . حکیم ارد بزرگ


آدمهای آرمانگرا ، هنگامیکه به نادرست بودن آرزویی پی می برند ، همان دم رهایش می کنند . حکیم ارد بزرگ


اندیشه های فراگیر مردمی ، همیشگی نیست ، زیرا همواره دستخوش دگرگونی به دست جوانان پس از خود است ، با آمدن جوانان ، به آرامی آرمانهای نو پدید می آید ، و اگر آرمان گذشتگان نتواند خود را بازسازی کند ، ناگریز نابود می گردد . حکیم ارد بزرگ


هنگام گام برداشتن به سوی آرمان های بزرگ ، تنها به توانایی های خود اندیشه کن . حکیم ارد بزرگ


همیشه در پی سرنوشتی بهتر برای خود باش ، توان آدمی را پایانی نیست . حکیم ارد بزرگ


آرمان ما نباید زندگی دیگران را نابود سازد ، آرمانی ارزشمند است ، که بهروزی همگان را در پی داشته باشد . حکیم ارد بزرگ


آدم های آرمانگرا ، نیکروز هستند . حکیم ارد بزرگ


اگر می خواهی بزرگ شوی ، از کردار نیک دیگران فراوان یاد کن .  حکیم ارد بزرگ


کسی که فریفته نگاهی می گردد ، توان رها نمودن دیگران را ندارد .  حکیم ارد بزرگ


خوار نمودن هر آیین و نژادی ، به کوچک شدن خود ما خواهد انجامید .  حکیم ارد بزرگ


تنها کسی که ، دلیل خواری همیشگی ما می شود ، خود ما هستیم .  حکیم ارد بزرگ


سرچشمه خوار نمودن دیگران ، بی شرمی و بی ادبی است .  حکیم ارد بزرگ


آنکه آرمانش را ساده و باز نموده ، کمتر دچار سر در گمی می گردد . حکیم ارد بزرگ


زمانی می توانید کسی را از راهی بازدارید ، که در آغاز ، آرمانش را دگرگون ساخته باشید . حکیم ارد بزرگ


اندکی از آدمیان ، تنها به آرمان می اندیشند ، و بسیار کسان که آرمانشان تنها ، خانه نشین نمودن همان گروه کوچک است . حکیم ارد بزرگ


برنامه داشتن ، ویژگی آدمهای کارآمد است . حکیم ارد بزرگ


گیتی دارای ساختاری سازمان یافته است ، این ساختار به آن پویایی بخشیده ، و برآیندی شگرف در پی داشته است . حکیم ارد بزرگ


اگر آرمان زندگی خویش را بدانیم ، هر دم از خانه این و آن ، سر در نمی آوریم . حکیم ارد بزرگ


در دوران زندگی ، تنها زمان هایی برایمان ارزشمند است ، که آرمانی را پیگیری می کنیم . حکیم ارد بزرگ


کسی که اندیشه اش ، بازیچه گزارشات و رویدادهای گوناگون است ، هیچ گاه به آرمان زندگی خویش ، نمی رسد . حکیم ارد بزرگ


خوی آدمی ، همواره در پی دگرگونی و آرمانگرایی است . حکیم ارد بزرگ


بزرگترین کجرویها را زمانی انجام می دهیم ، که فکر می کنیم دیگر چیزی برای از دست دادن نداریم . حکیم ارد بزرگ


برای رسیدن به آرمان ، باید از همه نیروهایمان بهره بگیریم ، هر بار که به در بسته ایی رسیدیم ، نباید خویشتن را سرزنش کنیم . حکیم ارد بزرگ


گام بردار ، راه های تازه ، در آرزوی رسیدن قدم های ما هستند . حکیم ارد بزرگ


هنگامی که آرمان خویش را بیابیم ، خود به خود ، ناامیدی ها کنار می رود . حکیم ارد بزرگ


کوشش بی پایان برای رسیدن به یک آرمان پاک ، از آدمی ، چهره ماندگار می سازد  . حکیم ارد بزرگ


سرآمد این جهانی شما هر چه بزرگتر باشد ، سرنوشت زیباتری در برابر شماست . حکیم ارد بزرگ


اگر بر ساماندهی نیروهای خویش ، توانا نباشیم ، دیگران سرنوشتمان را می سازند . حکیم ارد بزرگ


هیچ گاه برای آغاز دیر نیست ، همین بس که به خود بگوییم : اینبار ، کار ناتمام را به پایان می رسانم .  حکیم ارد بزرگ


هیچ کس و هیچ چیز ، نمی تواند از پویندگی ما جلوگیری کند .  حکیم ارد بزرگ


هیچ فرازی در برابر آدم های پاکباخته ، توان ایستادگی ندارد .  حکیم ارد بزرگ


آدمهای فرهمند و خودباور ، بدنبال کف زدن دیگران نیستند ، آنها به شکوه و ارزش کار خود ، باور دارند .  حکیم ارد بزرگ


هر آرزویی بدون پژوهش و تلاش ، به سرانجام نخواهد رسید .  حکیم ارد بزرگ


اگر برای رسیدن به آرزوهای خویش ، زور گویی پیشه کنیم ، پس از چندی ، کسانی را در برابرمان خواهیم دید ، که دیگر زورمان به آنها نمی رسد .  حکیم ارد بزرگ


کسی که چند آرزوی درهم برهم دارد ، به هیچ کدام از آنها نمی رسد ، مگر آنکه با ارزشترین آنها را برگزیند و آن را آرمان نهایی خویش سازد . حکیم ارد بزرگ


به سادگی ، می توان آینده جوانان را از روی آرزوهایشان پی برد . حکیم ارد بزرگ


اندیشه های کوچک ، توان رسیدن به آرزوهای بزرگ را ندارند .  حکیم ارد بزرگ


توان آدمیان را ، با آرزوهایشان می شود سنجید .  حکیم ارد بزرگ


مردمی که نگاه میهنی و آرزوهای خویش را به فراموشی سپرده اند ، همچون بیماران آسیب پذیرند .  حکیم ارد بزرگ


تنها کسانی از آرزوهای نیک جوانان واهمه دارند ، که بر جایگاه خویش بیمناکند .  حکیم ارد بزرگ


هیچگاه آرزوهای جوانان را ، خوار و کوچک مپندارید .  حکیم ارد بزرگ


سختی و رنج ، باید در درون ما نیرو و انرژی حرکت به سوی خوشبختی و نیکروزی را فراهم آورد . حکیم ارد بزرگ


دوستی با رنج ها و درد ها ، مانند دوستی با دشمن ستیزه جوست ، باید بر ناراستی ها تاخت که این تنها راه ماندگاریست . حکیم ارد بزرگ


رنج ، ما را نیرومندتر می سازد ، اما این هم دلیلی برای دویدن به سوی سختی ها و رنج ها نیست . حکیم ارد بزرگ


برای رهایی از سختی ، فقر و رنج ، خجالت را به کنار گذاشته و پای در راه نهیم . حکیم ارد بزرگ


آدم خودساخته ، بازیچه بادهایی که به هر سو روانند ، نمی گردد . حکیم ارد بزرگ


بسیاری از سختی هایی که می کشیم ، به خاطر خجالت و ترس از نگاه و فکر دیگران درباره ماست . هیچ کار شرافتمندانه ایی ، خجالت ندارد و از ارزش ما نیز نمی کاهد . حکیم ارد بزرگ


پس از هر درد و رنجی ، در پی زندگی و شادمانی باش ، نه درد و رنجی دیگر . حکیم ارد بزرگ


روزهای سخت گذشتند و رفتند ، امروز هنگامه دیگریست ، امید و شادمانی ، تو را فرا می خواند . حکیم ارد بزرگ


روزهای سخت ، بهایی است که باید برای سرفرازی پرداخت . حکیم ارد بزرگ


خارهای کوچک ، زخم به جان نمی زنند ، بلکه با آن می آمیزند ، برای مقابله با روزهای سخت تر . حکیم ارد بزرگ


جوانان باید بدانند ، برای رسیدن به آرزوهای بزرگ ، لاجرم نباید همه چیز ، همین آغاز مهیا باشد ، بدون خجالت به کاری (حتی ساده و پیش پا افتاده) مشغول شوید ، کار و کوشش شما ، درهای پیروزی را ، یکی پس از دیگری ، خواهد گشود . حکیم ارد بزرگ


جهان را آغاز و انجامی نیست ، آنچه هست ، دگرگونی در گیتی است . ما دگرگونی در درون گیتی را زایش و مرگ می نامیم . ما بخشی از دگرگونی در گیتی هستیم ، دگرگونی که در نهان خود ، پویش و شکوفایی را پیگیری می کند . بروز آینده ما ، بسیار فربه تر از امروز خواهد بود ، ما در درون گیتی ، در حال پرتاب شدن هستیم ، پرتاب به سوی جایی و نمایی که هیچ چیز از آن نمی دانیم ، همان گونه که در کودکی از این جهان هیچ نمی دانستیم . میدان دید ما ، با همه فراخنایی خود ، می تواند همچون شبنمی کوچک باشد بر جهانی بسیار بزرگتر از آنچه ما امروز از گیتی در سر می پرورانیم ، پس ، گیتی بی آغاز و بی پایان است . حکیم ارد بزرگ


خواست واپسین آدمی ، شناور شدن در بسامدها و امواج گیتی است . حکیم ارد بزرگ


گیتی ، آوای زندگی و شادیست . حکیم ارد بزرگ


بی مایگی و بدکاری ، پاینده نخواهد ماند ، گیتی رو به شکوفایی است . با نگاهی به گذشته می آموزیم : نابکاری هایی همچون برده داری ، همسر سوزی و … را آدمیان رها نموده اند ، پس پویندگی و شکوفایی ، براستی هویداست . حکیم ارد بزرگ


نرمش و سازگاری با گیتی ، ما را آرام خواهد ساخت . حکیم ارد بزرگ


گیتی زایشگر است ، پویشی آرام در همه گونه های آن ، دیده می شود . حکیم ارد بزرگ


مرگ و پایانی نیست ، دگرگونی و آمیختگی با گیتی ، آینده همه زندگان است . حکیم ارد بزرگ


مهربانان ، با سرشت پاک گیتی آمیخته اند . حکیم ارد بزرگ


گیتی را در مهربانی می بینم . حکیم ارد بزرگ


جهان همواره در حال دگرگونی و شکوفایی است ، نباید این پویندگی را زشت دانست ، باید همراه بود و بخشی از این شکوفایی را بر دوش داشت . حکیم ارد بزرگ


روان ، همواره تشنه پرواز و بالا بردن خواسته های آدمی است ، این سرشت خوب ، همان ریشه بالندگی آدمیست . حکیم ارد بزرگ


 اگر دشمن خطرناکی داری ، بجای پنهان شدن ، بکوش همگان را از گرفتاری خویش ، با خبر و آگاه سازی .  حکیم ارد بزرگ


امیدی به آینده آدمهایی که مدام می گویند نمی توانم و یا نمی شود ، نیست . حکیم ارد بزرگ


خویشتن خویش را ، دوست داشته باشیم .  حکیم ارد بزرگ


خردمندان و هنرمندان ، سازندگان آینده اند . حکیم ارد بزرگ


در بلند هنگام هیچ نیرویی نمی تواند ، در برابر فرهنگ و هنر ، ایستادگی کند . حکیم ارد بزرگ


هنر ، برآیند شناور بودن خرد ، در جهان احساس است . حکیم ارد بزرگ


آهنگ دلپذیر ، نوا و آوای گیتی است . حکیم ارد بزرگ


هنرمند و نویسنده مزدور ، از هر کشنده ای زیانبارتر است . حکیم ارد بزرگ


تنها آثار هنری جاودانه می شوند ، که به درون هنرمند نزدیکترند .  حکیم ارد بزرگ


اینترنت اندیشه و دودمان ما را ، به آیندگان گره خواهد زد ، از این پس ، دیگر گذشته برای آیندگان ، تیره و تار نخواهد بود ، اندیشه ما ، سپیده دم پیدایش فصلی نو ، از تاریخ بشری است . حکیم ارد بزرگ


خویش را خوار نکنیم ، ارزش خود را براستی بدانیم . حکیم ارد بزرگ


آب و هوا ، بر جهان بینی و پبوندهای مردمی اثرگذار است . حکیم ارد بزرگ


آدمی بخشی از گیتی است و باز در آن آمیخته می گردد .  حکیم ارد بزرگ


ادب و کردار نیک ، از جهان بزمگاهی خواهد ساخت . حکیم ارد بزرگ


هر آدمی به اندازه کوششی که می کند ، از داشته های گیتی بهره می برد .  حکیم ارد بزرگ


پند و اندرز نادرست ، موجب نفرت همیشگی دیگران ، از ما می شود .  حکیم ارد بزرگ

آن که پند و اندرز نمی پذیرد ، خیلی زود گرفتار می شود .  حکیم ارد بزرگ


پند و اندرز بسیار ، همچون دشنام آزار دهنده است .  حکیم ارد بزرگ


سخن مهر آمیز و دلگرم کننده ، می تواند از فانوس کوچک ، ستاره بسازد .  حکیم ارد بزرگ


واژه ها سرشار از آموزه هاست ، ارزش آنها همپای زندگی است .  حکیم ارد بزرگ


همواره نگاهمان بر روشنایی باشد و راستی ، اینگونه راههای آینده ، روشن است و هموار .  حکیم ارد بزرگ

 
مردان و زنان کهن ، برآیند و پژواک پاکی و راستی هستند . حکیم ارد بزرگ


بوی خوش زندگی ، در سخن زنان و مردان پاک نهاد جاریست . حکیم ارد بزرگ


مردان و زنان کهن ، در راه رسیدن به آرمان بزرگ ، یک آن هم ، نمی ایستند . حکیم ارد بزرگ


نگاه مردان و زنان کهن ، ایستا نیست ، آنها دوران های آینده را نیز ، به خوبی می بینند . حکیم ارد بزرگ


مردان و زنان کهن ، با مهر همه زندگی خویش را به دیگران می بخشند . حکیم ارد بزرگ


مردان و زنان کهن ، با مهربانی در بین مردم سرزمین خویش ، همبستگی و دوستی می آفرینند . حکیم ارد بزرگ


رستاخیزهای مردمی ، بدون همراهی زنان دلیر ، ناممکن است چرا که زن ، پرچمدار وارستگی ، پاکی و از خودگذشتگی است . حکیم ارد بزرگ


مردان کهن ، مرزداران و پیشاهنگان ، شرف و امنیت هستند . حکیم ارد بزرگ


پشتکار ، گوهر مردان و زنان فرهمند است . حکیم ارد بزرگ


گاهی برای رسیدن به پیشرفت می بایست ، راه سخت کوهستان را برگزینیم .  حکیم ارد بزرگ


راهی سوای نرمش و بازی با هستی نیست . حکیم ارد بزرگ


آینده از همین امروز می گذرد ، پس امروز را باید به درستی پیمود . حکیم ارد بزرگ


آنکه بر کردار خویش فرمانروایی کرد و دلیرانه راه خرد و اندیشه را پیمود ، بی گمان آموزگار آیندگان خواهد بود .  حکیم ارد بزرگ


برای آشتی ، بر هم پیشی گیریم .  حکیم ارد بزرگ


فداکاری زنان ، بسیار با ارزشتر از دلیری در مردان است . حکیم ارد بزرگ


هیچ گاه در برابر فرزند ، همسرتان را بازخواست نکنید . حکیم ارد بزرگ


کسی که همواره ، ساز ناله اش کوک است ، دمادم زندگی خود و نزدیکانش را ، تلخ و تاریک می کند . حکیم ارد بزرگ


برای گرامیداشت یاد رفتگان ، گیاهی بکاریم ، شیرینی ببخشاییم ، با اشک و سوگواری ، راه به جایی نمی بریم . حکیم ارد بزرگ


خوشبختی را ، در کاشانه غم پرستان ، جست و جو مکن . حکیم ارد بزرگ


رنگ های رنگین کمان ، به زندگی و شادی نزدیک ترند . حکیم ارد بزرگ


آدمهای نیرومند ، در هنگامه آورد و پیکارهای سهمگین نیز ، شادی و امید به همگان هدیه می دهند . حکیم ارد بزرگ


اگر پایکوبی و شادی نباشد ، جهان را ارزش زیستن نیست . حکیم ارد بزرگ


چه بسیار اشک هایی ، که نوید شادی اند و چه فراوان خنده هایی ، که لبالب از غم و اندوه . حکیم ارد بزرگ


شادی کجاست ؟ جای که همه ارزشمند هستند . حکیم ارد بزرگ


تنها بزهکاران ، از دیدن اشک دیگران ، شاد می گردند . حکیم ارد بزرگ


نیرنگ ، همراه غم پرستان بیمار است . حکیم ارد بزرگ


از آدمیانی که به دنبال غم هستند ، باید هراسید . حکیم ارد بزرگ


کسی که دوران شادمانی اش را ، به خاکستر غم و اندوه می کشد ، بیماری بیش نیست . حکیم ارد بزرگ


این دیدگاه درست نیست که بپنداریم مرد توانا ، فرزندی همچون خود خواهد داشت . حکیم ارد بزرگ


فرزند بدکار ، آتش زندگی پدر و مادر است . حکیم ارد بزرگ


تنها مادر و پدر ، خواست های فرزند را ، بی هیچ چشم داشتی برآورده می سازند . حکیم ارد بزرگ


مادر و پدر ، زندگیشان را با فروتنی به فرزند می بخشند . حکیم ارد بزرگ


پرستاری از مادر و پدر ، زیباترین و پر ارزشترین زمان زندگی است . حکیم ارد بزرگ


در چشم باد ، نغمه های دل انگیز مادر ، در گوش کودک بازیگوش ، شناور است . حکیم ارد بزرگ


برای مادر ، واژه ای زیباتر از فداکار نمی توان یافت . حکیم ارد بزرگ


فرزندان نیک خو ، برای نگهداری و کمک به پدر و مادر خویش ، بر هم پیشی می گیرند . حکیم ارد بزرگ


پاکترین نگاه مهرآمیز را ، در چشمان پدر و مادر خویش ، جستجو کن . حکیم ارد بزرگ


برای مهر ورزیدن در زندگی ، به دنبال بهترین زمان مباش ، خود باش و روانت را جاری کن .  حکیم ارد بزرگ


زندگی مردان و زنان فرهمند ، سرشار از مهر و کمک به دیگر آدمیان است .  حکیم ارد بزرگ


زندگی خوب ، تنها در دلشادی ما نیست ، همزیستی و مهر با دیگر آدمیان ، زندگیمان را لذت بخش می کند .  حکیم ارد بزرگ


کتابها ، نفس می کشند و زنده اند .  حکیم ارد بزرگ


ایستایی وجود ندارد ، هر چه هست ، جوشش است و جاری بودن .  حکیم ارد بزرگ


زایش و پیشروی در همه چیز ، بهانه زندگیست .  حکیم ارد بزرگ


همراهان و هم آوایان ، مهر و زیبایی زندگی هستند . حکیم ارد بزرگ


نگاه آدمهای کوچک ، چه زود پر می شود و لبریز .  حکیم ارد بزرگ


کلید رازهای بزرگ ، در ژرفای کمی نیست .  حکیم ارد بزرگ


هر چه بلند پروازتر باشیم به رازهای کمتری بر می خوریم . حکیم ارد بزرگ


آدمهای کوچک ، رازهایشان هم کوچک است .  حکیم ارد بزرگ


با آدمهایی که همواره از شما می خواهند سخنان شان را به این و آن نگویید ، کمتر گفتگو کنید . حکیم ارد بزرگ


کودکی که گناه خویش را ، بدون پرسش ما به گردن می گیرد ، نخستین گام های پیروزمندی را برداشته است . حکیم ارد بزرگ


کودکان برای شاد بودن ، بیش از هر چیزی به گفتگو با ما نیاز دارند . حکیم ارد بزرگ


ارزش بستگان خود را بدانیم و یاورشان باشیم . حکیم ارد بزرگ


بهترین گونه آموزش به کودک ، همراه شدن با او در درون داستانهای پند آموز است . حکیم ارد بزرگ


کودکان سرزمین دروغ ، راستگو نخواهند شد . حکیم ارد بزرگ


میهمانی های فراوان از ارزش آدمی می کاهد ، مگر دیدار پدر و مادر .  حکیم ارد بزرگ


از باورهای خویش سخن بگوییم ، باورهایی که براستی آنها را دوست داریم . حکیم ارد بزرگ


اگر دل گیتی را بگشاییم ، این سخن را خواهیم شنید : هر کنشی واکنشی را در پی دارد ، پس کردار ما ، چه خوب و چه زشت ، بی بازگشت نخواهد بود . حکیم ارد بزرگ


سخن بدون پشتوانه ، گزاف گویی است . حکیم ارد بزرگ


سخنان زیبا و دوست داشتنی بگوییم ، چرا که آنها ، نگاره و صورت ما ، در اندیشه دیگران خواهند شد .  حکیم ارد بزرگ


اندرز جوان باید کوتاه ، تازه و داستان وار باشد .  حکیم ارد بزرگ


فراموش نشدنی ترین آموخته ها ، آنهایی است که اندوهی فراوان برای بدست آوردنشان کشیده ایم .  حکیم ارد بزرگ


پند و اندرزهای پیران ، آخرین تیرهای آنها ، برای ادامه زندگی ، در دودمانهای آینده و پسین است . حکیم ارد بزرگ


پدران و مادران شایسته ، میان فرزندان خویش ، تفاوت نمی گذارند . حکیم ارد بزرگ


پدران و مادران شایسته ، سنگ صبور فرزندان خویش هستند . حکیم ارد بزرگ


کوشش کنیم ، زندگی زناشویی آشنایان و بستگانمان ، از هم گسیخته نشود . حکیم ارد بزرگ


زندگی مردان و زنانی که به تنهایی میهمانی می روند ، آسیب پذیر است . حکیم ارد بزرگ


فرزند بی ادب ، هر روز برای پدر و مادر ، نکبت و زشتی هدیه می آورد . حکیم ارد بزرگ


کاری نکنید که موجب سوءظن همسرتان نسبت به شما شود ، سوءظن محکمترین بناهای زندگی زناشویی را نیز ، از هم پاشیده است . حکیم ارد بزرگ


فرمانروای بزرگ ، مردم خویش را در هیچ کجای دنیا از یاد نمی برد و همیشه ، پشتیبان آنان است . حکیم ارد بزرگ


فرمانروا ، اندیشه خویش را درگیر رخدادهای کوچک نمی کند . حکیم ارد بزرگ


فرمانروا ، همیشه خدمتگذار مردم است . حکیم ارد بزرگ


سردمداران ناشایست ، ترسشان از ناکارآمدیشان نیست ، دوری از فرمانروایی آنها را می ترساند . حکیم ارد بزرگ


دیوانسالاران ، برای آنکه همواره منتخب مردم باشند ، باید با بسامدها و امواج خواست های آنان ، هماهنگ شوند . حکیم ارد بزرگ


فرمانروایان نیرومند ، رایزنان و مشاورینی باهوش و کارآمد در کنار خود دارند . حکیم ارد بزرگ


فرمانروای بزرگ ، بر دلها فرمانروایی می کند . حکیم ارد بزرگ


مردم در پی گزارش روزانه فرمانروایان نیستند ، آنان دگرگونی و بهروزی زندگی خویش را خواستارند . حکیم ارد بزرگ


فرمانروای دانا می داند ، هیچ ندایی با کُشتن نابود نمی شود . حکیم ارد بزرگ


فرمانروای دانا ، زخم خورده را بر هیچ کار دیوانی نمی گمارد . حکیم ارد بزرگ


فرمانروای خوب ، باید درونی آرام و دلی شاد داشته باشد تا مردم را به چهار میخ نکشد . حکیم ارد بزرگ


فرمانروای اندرزگو ، شایسته پیشوایی نیست ، تنها آنانی بایسته اند که کار می کنند . حکیم ارد بزرگ


سودجویان ، تنها خود را نگهبان راستین فرمانروا معرفی می کنند ، حال آنکه فرمانروای بزرگ ، به شمار مردم ، پاسبان دارد . حکیم ارد بزرگ


بکارگیری آشنایان ناکارا ، در یک گردونه کاری ، برآیندی تلخ در پی خواهد داشت . حکیم ارد بزرگ


آدمیان تندخو و خشمگین را ، از دستگاه دیوانسالاری دور کنیم . حکیم ارد بزرگ

فرمانروای بزرگ ، نبض رویدادهای آینده را در دست دارد و آنها را پیش بینی می کند . حکیم ارد بزرگ


فرمانروایان ، تنها پاسخگوی زمان حال خویش نیستند ، آنها به گذشتگان و آیندگان نیز پاسخگو هستند . حکیم ارد بزرگ


فرمانروای شایسته ، در اندیشه کینه توزی از مردم خویش نیست . حکیم ارد بزرگ


دیوانسالار هیچگاه نباید از بار کاری که بر دوش گرفته ، شانه خالی کند و شجاعت پذیرش اشتباهات را داشته باشد . حکیم ارد بزرگ


فرمانروایی که نتواند پیشدار بیداد بزهکاران و چپاولگران باشد ، شایستگی دیوانسالاری را ندارد . حکیم ارد بزرگ


فرمانروا در برکناری کارمند بد نام ، زمانی را نباید از دست دهد ، چون در دید مردم ، سیاهی کار بزهکار ، خیلی زود دامن او را نیز خواهد گرفت . حکیم ارد بزرگ


ناکارآمدترین دیوانسالاران ، آنانی هستند ، که ندانمکاری و ناراستی خود را ، بر گردن مردم می اندازند . حکیم ارد بزرگ


مردم ، شاگرد فرمانروا نیستند . حکیم ارد بزرگ


نام فرمانروای مهربان و بخشنده ، جاودانه است . حکیم ارد بزرگ


میرآب ، به اندازه دهد ، همه دشت سبز خواهد بود . حکیم ارد بزرگ


فرمانروای نیک ، دست نشانده پلید ندارد . حکیم ارد بزرگ


براستی مهربانان ، فرمانروایان گیتی اند . حکیم ارد بزرگ


جهان مهربان است ، به یاد آر ، بارش باران را ، که تپش زندگی و مهربانیست .  حکیم ارد بزرگ


مهربانان ، از بداندیشان می گذرند و با نوای خوبان روزگار ، همراه می گردند . حکیم ارد بزرگ


پرستاران مهربان را ، باید ستایش نمود .  حکیم ارد بزرگ


مهربانان ، شادی آفرینند . حکیم ارد بزرگ
 

فرمانروایان آزموده از همان چشمه ایی می نوشند ، که مردم را سیراب می کند . حکیم ارد بزرگ


نگهبانی از داشته های یک کشور ، برای فرمانروا ، یک هنجار همیشگی است و انجام آن خودستایی ندارد . حکیم ارد بزرگ


و فرمانروایی که دروغ گفت ، فر و شکوه خویش را به خاک سپرد . حکیم ارد بزرگ


هیچگاه به دروغگویان ، میدان کارگزاری ندهید . حکیم ارد بزرگ


پایداری و کوشش ، کلید هر در بسته ای است . حکیم ارد بزرگ


برای نوآوری و آفرینش نباید بدنبال رخدادی ناگهانی بود ، این هدف ، با کار و کوشش بدست می آید  . حکیم ارد بزرگ


سازگاری با زیستگاه و کوشش برای بهتر شدن جایگاه امروزی ، ویژگی آدمهای خردمند است . حکیم ارد بزرگ


آدمی ، به آرامی می آموزد که نباید برای هر کاری ، همه زندگی و اندیشه اش را درگیر سازد . حکیم ارد بزرگ


همکاری های گروهی ، بهروزی و توانایی در پی دارد .  حکیم ارد بزرگ


بدهکار ، فر و جایگاه خویش را به بازی گرفته است .  حکیم ارد بزرگ


سپاسگذاری از دیگران ، نشان فرهمندی و توانایی است .  حکیم ارد بزرگ


اندیشه برتر ، در روزهای توفانی و آشوب و همچنین آسودگی و آرامش ، توانایی برتر خویش را از دست نمی دهد . حکیم ارد بزرگ


آنگاه که تلاش می کنیم همه چیز را به زور ، در چنگ خویش داشته باشیم ، دستمان ، خالی تر از هر زمان دیگری است . حکیم ارد بزرگ


آنگاه که شب فرا رسید و همه پدیدگان فرو خُفتند ، ابردریاها به پا می خیزند، آیا تو هم بر می خیزی ؟  حکیم ارد بزرگ


باور درونی ، نیروی شتاب دهنده ، پرتاب شدن به سوی ایده هاست .  حکیم ارد بزرگ


تباهی زندگی ، برآینده کاشتن تخم غم است .  حکیم ارد بزرگ


فرمانروا ، ابزار یک گروه خاص نیست ، او وامدار همه مردم سرزمین خویش است . حکیم ارد بزرگ


چگونه بر کاخ های فرمانروایان گذشته خرده می گیریم ؟ این کاخ ها نماد و نگار سرزمین ما ، در برابر دیگر سرزمینها بوده است . در ارزیابی گذشته ، باید دیدی فراخ داشت . حکیم ارد بزرگ


کشوری که دارای پیشوایی بی باک است ، همه مردمش دلیر می شوند . حکیم ارد بزرگ


قهرمان های آدمهای کوچک ، همانند آنها زود گذرند .  حکیم ارد بزرگ


سرپرست ناتوان ، کارش هرز نیروهاست . حکیم ارد بزرگ


غمگین مباشید ، چرا که خوشبختی ، می تواند از درون تلخ ترین روزهای زندگی شما ، زاده شود . حکیم ارد بزرگ


آدمهای بزرگ و اندیشمند ، بسیار اشک می ریزند . حکیم ارد بزرگ


نواهای غمناک ، بدن و روان آدمی را پژمرده و نابود می کند . حکیم ارد بزرگ


از شنیدن آهنگ ها ، داستانها و رویدادهای غم انگیز ، دوری کنیم . حکیم ارد بزرگ


غم ، سیاهچال توانایی هاست . حکیم ارد بزرگ


زندگی ، پهنه غم و اندوه نیست ، اندک زمانی است ، برای شادی و بالندگی . حکیم ارد بزرگ


سرپرست وراج ، شایسته پیشوایی نیست . حکیم ارد بزرگ


مهمترین کار سرپرست ، انجام درست کاریست ، که بر دوش گرفته است . حکیم ارد بزرگ


از آدم های کوچک ، نمی توان فرمانروای بزرگ ساخت .  حکیم ارد بزرگ


سرپرست باید نماد کارایی و توانمندی باشد . حکیم ارد بزرگ


هیچگاه فرمانروای خویش را ، از میان کسانی که کودکی و جوانی خویش را در رنج ، تنگدستی و سختی بوده اند ، برنگزینید ، چرا که آنان همواره در پی بازپس گیری غرور و روان نابود شده خود و همچنین انتقام از گذشته هستند . حکیم ارد بزرگ


مردمی که فرمانروای نیک خود را ، در برابر یورش بیگانگان تنها می گذارند ، شایسته بردگی هستند .  حکیم ارد بزرگ


انتخابات ، جای تردستی دیوان سالاران نیست . حکیم ارد بزرگ


انتخابات آزاد ، تنها راهکار ادامه ماندگاری فرمانروایان است . حکیم ارد بزرگ


انتخابات آزاد ، دشمن هیچ یک از باورهای مردمی نیست . حکیم ارد بزرگ


انتخابات درست و سازنده ، همیار کشور و نادیده گرفتن آن ، پگاه رستاخیزی هولناک است . حکیم ارد بزرگ


در کشوری که گروه های سازمان یافته سیاسی نیست ، انتخابات هر بار ، بیشتر از پیش ، به پلشتی می گراید . حکیم ارد بزرگ


انتخابات ، نیاز به هنجاری خردمندانه دارد ، خردی که باور همه نخبگان آزاد اندیش باشد . حکیم ارد بزرگ


انتخابات ، پرشگاه سیاسیون برای رسیدن به دستگاه دیوانی نیست ، اینجا خواست مردم ، برای درمان ناراستی هاست . حکیم ارد بزرگ


کوچک کنندگان انتخابات ، با ریشه آن دشمن هستند . حکیم ارد بزرگ


آدمیانی که انتخابات نیک را بی ارزش می انگارند و آنانی که دانسته بازیگر انتخابات نادرست می شوند ، هر دو به یک اندازه به سرزمین خویش پشت کرده اند . حکیم ارد بزرگ


دولتمردان ، بیشتر زمان ها ، پاسخگوی پرسشهایی هستند که دوست دارند . حکیم ارد بزرگ


دیوان سالار ناتوان به جای گفتگو با خردمندان و آگاهان ، با چاپلوسان نادان ، نشست و برخاست می کند . حکیم ارد بزرگ


مشاور نباید سود روشنی ، در راهی که نشان می دهد ، داشته باشد . حکیم ارد بزرگ


مشاوری که دوستان فراوان دارد ، تکیه گاه خوبی نیست ، او گرفتار است و اندیشه اش ، آزاد نیست . حکیم ارد بزرگ


کارگزار و مدیر اجرایی را نمی توان برای رایزنی و مشورت برگزید . حکیم ارد بزرگ


دیوانسالار و دولتمرد نیک ، به دنبال دل و مهر مردم سرزمین خویش است . حکیم ارد بزرگ


میدان کار و تصمیمات دولتمردان ، باید شفاف و برای مردم ، آکواریومی باشد . حکیم ارد بزرگ


دولتمردان ، پیوسته باید در پی بهترین نخبگان سرزمین خویش ، برای اداره امور باشند . حکیم ارد بزرگ

 
دودمانی که بزرگانش خوار شده اند ، پیکره بی جانیست که خوراک پلیدان می شود .  حکیم ارد بزرگ


آدم ها ، یکی از میوه های بسیار بسیار کوچک درختان گیتی هستند .  حکیم ارد بزرگ


بستر اندیشه همگانی ، همچون دریاست ، هیچ بنایی بر آن پایدار نخواهد بود ، مگر آنکه خود را با بسامدهای (امواج) آن همراه سازد .  حکیم ارد بزرگ


در تباری که کهنسالی نیست ، آرامش به سختی پیدا می شود .  حکیم ارد بزرگ


بزرگی ، بی مهر و دوستی بدست نمی آید .  حکیم ارد بزرگ

کتاب برانگیختگان نوشته استاد جعفر معروفی

بخش نخست :
پیکره های بسیار با روانی یگانه
 
 
اهل اندیشه در طی تاریخ بشکل های گسسته می آیند و می روند اما با نگاهی دقیق تر می توان خط و مسیری مشترک در میان آنها یافت .
اهل اندیشه همانند پادشاهان باستانی قدرت را از پدر کسب نمی کنند بلکه در درون آنها قدرتی است که می توانند به آهستگی قد بکشند و رشد کنند و با میوه خویش بشر را نای دوباره بخشند .
درونشان دارای  فرآیندی شگرف است آنها نگاهی عقاب گونه دارند نگاهشان فرسنگها دورتر از یک نسل را می بیند و برای تکامل دودمان خویش برنامه ریزی می کند بطور مثال وقتی نیای ایرانیان " فردوسی " با  شاهنامه  وظیفه تاریخی خویش را به انجام می رساند مسلما در درون خود پی به رازی بزرگ برده است او مرامنامه یک ملت و هویت جامعه پس از خویش را نگاشته است شاهنامه دارای روان و توانی جادویی است ، چرا جادویی ؟ چون برای ما شناخت تمام شاکله آن غیر قابل درک است این کتاب روان انسانهای مرده ای را که خراج به خلیفه بغداد می پرداختند را زنده می کند 30 سال پس از مرگ او ملک شاه سلجوقی دستور می دهد تاریخ خورشیدی (شمسی) را بر اساس تاریخ بهی که پیشتر در شاهنامه نیز آمده بنگارند  روز اول نوروز جمشیدی را ابتدای هر سال قرار می دهد ...

 همه اینها بازتاب حضور شاهنامه است سالها می گذرد و زمانی که همه فکر می کنند ایران مرده است مردی از درون خرابه های کاخی فرو ریخته بیرون می آید
بله نادر شاه افشار او خود می گوید : کیست که نداند مردان بزرگ از درون کاخهای فرو ریخته به قصد کین خواهی بیرون می آیند کین از خراب کننده  و ندای از درونم می گفت برخیز ایران تو را فراخوانده است و برخواستم  .
و باز می گوید : " وقتی پا در رکاب اسب می نهی بر بال تاریخ سوار شده ای شمشیر و عمل تو ماندگار می شود چون هزاران فرزند به دنیا نیامده این سرزمین آزادی اشان را از بازوان و اندیشه ما می خواهند ، پس با عمل خود می آموزانیم که پدرانشان نسبت به آینده آنان بی تفاوت نبوده اند ، و آنان خواهند آموخت آزادی اشان را به هیچ قیمت و بهایی نفروشند ."
و در نهایت ما را به سر منزل آغازین هدایت می کند با این سخن که : " شاهنامه فردوسی خردمند ، راهنمای من در طول زندگی بوده است ."
بله یکی از بازتابهای  کتاب مردی که در تنگ دستی و مصیبت کاری بزرگ را به انجام رسانید ، پادشاهی می شود که ایران را پس از بیست سال حکومت بیگانه نجات می بخشد او کشور تکه تکه شده را باز می ستاند و دوباره روح ایرانیان را زنده می کند   .او می گوید : " باید راهی جست در تاریکی شبهای عصیان زده سرزمینم  همیشه به دنبال نوری بودم ، نوری برای رهایی سرزمینم از چنگال اجنبیان ، چه بلای دهشتناکی است که ببینی همه جان و مال و ناموست در اختیار اجنبی قرار گرفته و دستانت بسته است نمی توانی کاری کنی اما همه وجودت برای رهایی در تکاپوست تو می توانی این تنها نیروی است که از اعماق وجودت فریاد می زند تو می توانی جراحت ها را التیام بخشی و اینگونه بود  که پا بر رکاب اسب نهادم به امید سرفرازی ملتی بزرگ ."  و آرمانش را ایگونه ترسیم می کند : "کمربند سلطنت ، نشان نوکری برای سرزمینم است نادرها بسیار آمده اند و باز خواهند آمد اما ایران و ایرانی باید همیشه در بزرگی و سروری باشد این آرزوی همه عمرم بوده است ."

این کرامت و منش زاییده سخنان حکیمی است که 700 سال پیش از او می زیسته فردوسی به فرمانروایان می گوید : "فرمانرویانی که گوش به فرمان مردم دارند در زندگی جز رامش و آوای نوش نخواهند شنید ."

فردوسی هیچگاه از حقوق  مردم بخاطر خوش آمد پادشاهان نگذشت .

پیشتر در جایی گفته بودم که سخن فردوسی هزار سال است که در قله ادبیات بشری (به اعتراف بزرگان جهان ) قرار دارد و این جایگاه همیشه تاریخ از آن او خواهد ماند ...

با دقت در اندیشه نهفته در شاهنامه بخصوص مرام کیانیان در می یابیم که  پادشاهان و پهلوانان حداقل تا میانه شاهنامه و قبل از سلطنت گشتاسب ( که نقدهای بسیاری بر او وارد است و شاید او را بتوان اولین فرمانروای بدون فر ایران دانست  که پس از او دیگر هیچ گاه در شاهنامه شما رنگی از بزرگی و استواری پیشین ایرانیان نمی بینید .شاید زمانی سلطنت او  که می تواند بسیار آگاه کننده هم باشد را مورد ارزیابی و نقد قرار دادم ) همواره با یک تن روبرویم رفتار فرزندان نکته به نکته همانند نیاکانشان است گوی روحی قدرتمند همواره از جسمی به جسم دیگر می پرد .

پادشاهان هخامنشی ، اشکانی و ساسانی همانند هم هستند  فرمانروایی همچون نادرشاه نیز از گردونه آنها خارج نیست ...

بقول فردریش نیچه  : "سرنوشت من این است که پس از مرگ دوباره به دنیا بیایم ."

ارد (اورود) بزرگ نیز چنین عقیده ای دارد او می گوید :"آن که از آینده سخن می گوید آن که از آینده سخن می گوید و آن را می سازد بارها و بارها می زید و تا یاد و سخنش در میان ماست او زاده می شود و باز هم ."

در همین ارتباط جبران خلیل جبران می گوید : "آه این زندگی است که زندگی را می طلبد ، به توان و امید ، به اشتیاق و شور ، اما به قالب اندامهایی در آمده است که دلواپس مرگند و نگران گور . در اینجا هیچ گوری نباشد ، هیچ گوری ."

ارد بزرگ این نگاه را فرا تر می برد  او می گوید :  " روان مردگان و زندگان در یک گردونه در حال چرخش اند ."

یک نکته مهم در تمام این رهنمودها جاریست و آن حرکت مداوم روح آدمیان است.آنها معتقدند انرژی های اطراف ما در واقع قدرتی است از بنیادی بزرگتر.
فردریش نیچه می گوید :"جهان هیولای انرژیست که آغاز و پایان ندارد وتنها خود را دگرگون می سازد."
جبران خلیل جبران شاعرانه تر همین موضوع را بیان می کند : "در هر کاری که انجام می دهی ، روح خود را در آن سهیم گردان و اطمینان داشته باش که تمام ارواح پاکی که از این خاکدان رو به اقلیم بالا رخت بر بسته اند ، از عالم بالا فرود آمده و اطراف تو حلقه زده اند و به دقت در اعمال تو می نگرند ." البته او دخالت ارواح را به وضوح بیان ننموده اما وقتی در انتهای کتاب پیامبر خود می گوید "کوته زمانی دیگر و لختی فراغت به گذرگاه باد ، و آنگاه زنی ، دیگر بار ، مرا آبستن شود ." جبران در واقع می گوید آدمیان تکرار می شوند بدون آنکه بدانند و این نکته مورد تایید نیچه و ارد بزرگ نیز هست

اُرد بزرگ نمایه بسیار زیبایی از این دیدگاه دارد :" اگر بپذیریم همه ما آنگونه که می بینیم و در می یابیم ، می گویم و روشنگری می کنیم باید بن زندگی را دایره ای بزرگ بدانیم که همه چیز را نیز  دایره ترسیم کرده است برسان : چرخش روزها ، شکل کلی و نوع حرکت اختران و سیارها ، چرخش آب بر روی زمین ، زایش و مرگ ، نیکی و بدی ، گردش خون در بدن ، جنبش اتم و  ...
"

شاید برای درک بهتر این سخنان بد نباشد جملات فردریش نیچه را نیز بخوانیم که : " زمان لا یتناهی است و هر چه وجود دارد، در یک گردش ادواری تکرار می شود و این عمل تا انتهای نا معلومی ادامه خواهد داشت. "

سخن جبران خلیل جبران آخرین در را هم می گشاید : " اگر به دیدار روح مرگ مشتاقید ، هم به جسم زندگی روی نمایید و دروازه های دل بدو برگشایید .که زندگانی و مرگ ، یگانه اند ، همچنانکه رودخانه و دریا ."

آری ، هر سه این بزرگان به یک اصل معتقدند و آن گردش ادواری روان بشری است آنها انسان را رو به تکامل در درون مداری مشخص می بینند این دایره هر روز مداری بزرگتر را در بر می گیرد و حجم عقلانی آدمی را فربه تر می نماید.

شاید با خواندن جملات بالا برای شما هم دیدگاه های نزدیک نیچه ، ارد و جبران تعجب آور باشد آنها سه یار دبستانی نبوده اند هر یک کمال و رشد خویش را در زمانی سپری کرده اند که خبری از دو همفکر دیگرشان نبوده است . یکی در آلمان ، یکی در ایران و  دیگری آوره ای بین لبنان و آمریکا ! .

پیشتر ساعتها به این موضوع فکر کرده بودم سخنان آنها را بالا و پایین کرده بودم یک " نا " بر می خواست چنین گفت زرتشت (نیچه)، پیامبر (جبران ) و برآیند (ارد) که حامل بیشترین افکار این سه بزرگ است در یک گردونه قابل پژوهش است .

بخش دوم :
زیبای های زندگی

نگاه آنها به زندگی و روان آدمی ملموس و قابل فهم است  همانند این جمله ارد بزرگ که :" آهنگ دلپذیر ، ریتم و آوای زندگی است. "
و فردریش نیچه نگاه خود را کمی رسمی تر بیان می کند : " زندگی بدون موسیقی اشتباه است."
و جبران خلیل جبران با سخنی آهنگین  ما را به ژرفای یک پندار شیرین می کشاند :" آن هنگام که تاب زیستن در خلوت دل از کف دهید ، زندگانی در لبهایتان جاری شود . و صدا ، موسیقی دلنوازی ست که بدان ، اوقات گذرانید و دل ، خوش دارید  ."
او برای صدا ارزشی ویژه قائل است و آن را موسیقی زندگانی می نامد این موسیقی می تواند بشر را از خلوت تنهایی خویش که گاهی بسیار سنگین هم می نماید نجات بخشد
صدا در سخن ارد بزرگ نیز جایگاهی ویژه دارد : " نوا زنده است یا مرده؟ رنگ ها بخشی از پیکره زنده اند یا مرده ؟ ! آذین بند ، پرده و پیرهن... آنها چگونه؟ !!!
اگر کسی در این پرسش ها بنگرد خواهد دید همه آنها دارای روان و نیرو هستند . یک نوای زیبا می تواند شما را از خود بی خود کند ، رنگی ویژه می تواند شما را آرامش و یا  به خشم آورد و  پدیده های  بی جانی ، همچون نامه ، پرده و پیرهن  ...  به هزار زبان با شما گفتگو می کنند ، همه آنها در حال ستایش دمادم زندگی اند ..."

چه کلمات بسیار زیبایی " ستایش دمادم زندگی اند " ...

نیچه هم برای زندگی ارزش قائل است او می گوید : " زندگی، زمین و هستی، درد و رنج و بلا نیست " . و در جای دیگر می گوید : "جرم این است که ندانیم زندگی خیلی ساده تر از اینهاست که ما فکر می کنیم . "

جبران خلیل جبران هم از  زیبای زندگی سخن می گوید : "باید رنج ها پوست شما را بشکافند پیش از آنکه معنای حیات را دریابید ، چرا که اگر می توانستید شگفتی های روزانه زندگی خود را سراسیمه و در عین حال به درستی و با تامل بشناسید ، چنین نمی پنداشتید که شگفتی های رنجها کمتر از عجایب شادیهایتان است . "

و باز می گوید :"چقدر فرومایه ام من ، هنگامی که زندگی به من طلا می دهد ، و من به تو نقره می دهم ، و با این وجود خود را سخاوتمند می انگارم ." آری زندگی محل درد و رنج و بلا نیست زندگی زیباست به این تفسیر زیبا از جبران توجه کنید : " هنگامی که سیبی را با دندانهای خود له می کنی در قلب خویش به آن بگو :دانه ها و ذرات تو در کالبد من به زندگی ادامه خواهند داد. شکوفه هایی که باید از دانه هایی تو سر زند ، فردا در قلب من شکوفا می شود .عطر دل انگیز تو ، توام با نفسهای گرم من به عالم بالا صعود خواهد کرد ، و من و تو در تمام فصلها شاد و خرم خواهیم بود. "

ارد بزرگ در مقابل صوفی منشانی که زندگی را عرصه هیچ می پندارند دفاع می کند و می گوید :" پذیرفتن این سخن برایم دشوار است که: پیکر بزرگترین زندان روان بشر است . باید گفت پیکر بهترین دوست و همدم زندگی این جهانی روان است و همیشه بدون کوچکترین ایستادگی بدنبال خواسته های روان می دود . این که انگاشته شود با رفتن روان از جسم ،  می توان زودتر به دیدار دلدار شتافت ، اشتباه است چون هم او چنین سرنوشتی را برای ما آفریده است کسی که دلدار می خواهد باید به خواست او تن دهد . "
و به نا امیدان امید می بخشد :" تاریکی در زندگی ماندگار و ابدی نیست ، برسان روشنایی ." و اندرز می دهد که پیرایه را از تن باید شست بدین گونه :" ساده باش ، آهوی دشت زندگی ، خیلی زود با نیرنگ می میرد . "

نگاه او به زندگی همچون نگاه یک کودک به اطرافش پاک و روحانی است هوای تازه را به همراه دارد هوای که در این جمله جبران خلیل جبران نیز دیده می شود : " زندگی روزانه شما پرستشگاه شما و دین شماست . آنگاه که به درون آن پای می نهید، همه هستی خویش را همراه داشته باشید . "

جبران ، ارد و نیچه به یک اصل مهم معتقدند و آن زیبای و ارزش زندگی است هر سه آنها  " خود ساخته " و سختی دیده اند اما این مهم هیچگاه نتوانست آنها را بدامان تفکراتی بیفکند که سعی در تیره و تار جلوه دادن زندگی این جهانی آدمی را دارند آنها پدیده زندگی را هدیه می دانند نه برزخگاه انسان ...
آری این دیدگاه با سرشت پاک همه ما سازگار است گاهی تنهایی یک سلول هم می تواند زیبایی های خاص خود را داشته باشد . مهم ! نگاه ما به مهر آسمانی و کیهانی است مهم آن است که ما خود را کجا می بینیم.
هر جا که باشد باز هم شیرین و دارای ارزش  است ...
آنها معتقدند تاریکی و زشتی در این دنیا نیست آنچه هست بازی مهره های کیهان در اطراف ماست ، این بازی در عین حالی که  همانند نیز نیست اما در کل طبق یک ساختار همگیر انجام می پذیرد و آنهایی که زندگی را به کل رد می کنند در گمراهی اند  به گفته جبران :" چه حقیر است و کوچک ، زندگی آنکه دستانش را میان دیده و دنیا قرار داده و هیچ نمی بیند جز خطوط باریک دستانش. در خانه نادانی ، آینه ای نیست که روح خود را در آن به تماشا بنشیند ."

بخش سوم
ابرانسان ، مرد کهن ، پیشوا

نگاه این سه  در یک امر بنیادین  دیگر نیز همانند است و آن
به گفته نیچه " ابرانسان "
وبه رای  ارد " مرد کهن "
وبه داستان جبران " پیشوا " است

جبران خلیل جبران با آن ندای شاعرانه و دلنشین خود می گوید : پیشوایان ، دانه های نبات و گیاهان ناشناخته و شگفت انگیزی هستند که به هنگام باروری و کمال قلبشان به باد هدیه می شود تا بر روی زمین پراکنده شوند ." او پیشوا را هدیه ای آسمانی می داند .

فردریش نیچه نیز با زبان حماسی خود ابر انسان را این گونه توصیف می کند :" هان ؛ من ام یک بشارتگر آذرخش و چکه ای گران از ابر ! و اما این آذرخش را نام ابر انسان است."
نیچه عنوان هدیه آسمانی جبران را با واژه بشارتگر آذرخش کامل تر می کند .

و  نگاه ارد بزرگ نیز آکنده از خرد و اندیشه است : " در پندار و گفتار مرد کهن ، تار و پود بنیاد زندگی هویداست ."
ارد جهان را توده ای از رشته های در هم تنیده و گاها بی سرانجام می بیند اما مرد کهن که هماورد زشتی و پلیدی است به رشته های نجات بخش آدمیان دست است . با نگاهی درست ماهیت مرد کهن را غیر قابل شکست می داند و می گوید: " دشمنی و پادورزی ، به مرد کهن انگیزه زندگی می بخشد ."

و همین دیدگاه در گفتار فردریش نیچه نیز دیده می شود آنگاه که می گوید :"  در همه جا هر چه مورد انتقاد ابر انسان است همواره نوعی خواست ویرانگر و منفی وجود دارد."

ارد هم بدان اشاره دارد :"  دودمان بی نیا و مرد کهن ، به هزار آیین اهریمنی اداره می شود . "

اما نگاه ویرانگر نمی تواند ابر انسان را از هدف باز نمی دارد . نیچه عرصه ابر انسان را اینچنین می بیند: " عرصه عمل برای ابر انسان بی کرانه است ."

براستی او ساحل و کرانه ای بر ابردریایی (اقیانوس) ابر انسان نمی بیند و این فر هیچ گاه ویرانگر نیست .
و درسی دیگر از ارد بزرگ : " فر دانش امروز  بسیار خوشبختی در پی داشته ، اما  قدرت جاری سازی آرامش به روان ما را ندارد . امنیت را مرد کهن به ما می بخشند . "
و این نگاه جاودانه را با جمله ای هشدار گونه کامل می کند :"   دودمانی که مرد کهن خویش را خوار می کند ، به تن بی جان آدمی ماند که در پایان خوراک جانوران پلید خواهد شد ."

و نیچه در جملاتی زیبا امید برتر زن را این گونه بر می شمارد که :  زن بازیچه ای باد پاک و ظریف، همچون گوهری، رخشان از فضیلت های جهانی که هنوز در کار نیست. در عشق تان فروز ستاره فروزان باد! وامیدتان این باد: بادا که ابر انسان را بزایم!

ارد بزرگ از شب مرد کهن می گوید :" شب زندگی برای مرد کهن ، همچون روز روشن است . "

و جبران خلیل جبران هم از شب پیشوا سخن ها  دارد  :" زمانی که خورشید از پیشوایان در غروب جدا می شود ، هنگامی که از مشرق دوباره زبانه کشد هرگز آنها را در آن مکان نخواهد دید ، زیرا آنها در حرکت و سیری که به ایشان ارزانی شده است همچنان بیدار و در حرکتند ، حتی اگر زمین به خواب رفته باشد . "

همگرایی در آرای این بزرگان برایتان شگفت آور نبود ؟
بگذریم...

از سخن این بزرگان می توان چنین نتیجه گرفت که پیدایش مرد برتر بسیار نادر اما تاثیر گذار است .
آدمیان  نیازمند برانگیختگان هستند .

آنها امنیت و دشتهای حاصل خیز زندگی را در اختیار بشر گرفتار قرار می دهند .
این سه تن  زاده شدن خردبرتر را در آدمی امری همگیر و جمعی نمی دانند توده نمی تواند ابر انسان را تربیت کند بلکه تنها می تواند امیدوار به پیدایش آن آذرخش باشد . مرد کهن با نگاهی به پهنای تاریخ و سخنی بشارت گونه دردها را درمان می کند و راه را برای آیندگان هموار می سازد.

برای شما نمونه روشنی از ابر انسان در اندیشه دارم به نوشته زیر بنگرید تا به ژرفای وجود پیشوا پی ببرید :  حسنین هیکل _ پژوهشگر و روزنامه نگار مصری _ در برابر پرسشی که چرا کشور مصر پس از دو سده چیرگی تازیان زبان و فرهنگ خود را به دست فراموشی سپرد بی ( ولی ) ایران این گونه نشد پادسخن زیبا و بجایی می دهد که شوربختانه مصریان بزرگی چونان فردوسی نداشتند .

بخش چهارم
اندیشه و افکار

آنچه به آدمی توان و نیرو جاودانی می بخشد و نام آدمی را بلند می سازد همانا اندیشه و دانش برتر اوست .
از این رو در اندیشه این سرفرازان فرو رفتم و سخنانی را یافتم که همکنون پیش کش شما نیز می نمایم.

نیچه خواست  خویش را از اندیشه برتر اینگونه بیان می دارد : " آن اندیشه هایی را دوست دارم که با خون نوشته شده باشند."

و جبران خلیل جبران توانمندی خویش در دفاع از کیان اندیشه را بدین گونه می نمایاند  : " شاید بتوانید دست و پای مرا به غل و زنجیر کشید و یا مرا به زندانی تاریک بیافکنید ولی اندیشه مرا که آزاد است نمی توانید به بند در آورید. "

و اُرد بزرگ پاسخی در خور برای دشمنان اندیشه دارد : " چه دودمانی از بد اندیشان برجاست ؟ هیچ . "
او برای کشندگان اندیشه و هواخواهان آن نیز پیامی دارد  :" چو گرمای تن مردان کهن به آسمان پر کشید به گرمای خود ، تن هواخواهان اندیشه خویش را گرما دهند . "

بهترین یاور اندیشمندان در نگاه ارد بزرگ تنهایی است  :" هیچ دوستی بهتر از تنهایی ، برای اهل اندیشه نیست ."

و نیچه هم با او همراه است : "آموزش را در خانواده و دانش را در جامعه می آموزند و بینش را در تفکرات تنهایی."

جبران خلیل جبران از توان یاد گیری و آموزش خرد می گوید  :" به فرزند عشق خود توانید داد ، اما اندیشه تان را هرگز ، که وی را اندیشه ای دیگر به سر است ، اندیشه ای از آن خویشتن .
او با فرا نگری خردمندانه  درد نا آگاهی را اینگونه می داند  : هیچ کس نمی تواند چیزی را به شما بیاموزد جز آنچه که در افق دید و خرد شما وجود داشته و شما از آن ناآگاه بوده اید .

نیچه بیماری اندیشه را هشدار می دهد :" ذهن و  اندیشه  مسئول به خطا افتادن آدمیان است."

و اُرد بزرگ مانند همیشه تلاش می کند راه درمان را بنمایاند : " رهسپردن (سفر) ، نای روان است برای اندیشه و آرمان بزرگ فردا ."  او سفر و تجربه را پاد درد این بیماری می داند .

و جبران خلیل جبران برای جلوگیری از انتشار اندیشه ناتوان می گوید : " اگر در اندیشه دوست نکته ای منفی یافتی ، بی هراس و با روشنی گوشزد کن ."

و ارد ویژگی برتر پندار آدمی را در ماندگاری و توان رویارویی آن می داند : " اندیشه برتر در روزهای توفانی و آشوب و در همان حال خموشی و آرامش ، توانایی برتر خویش را از دست نمی دهد."

درد این سه تنها آگاهی بخشی نیست بلکه پیراستن اندیشمندان از کژی و ناراستی نیز هست و آنگاه در فرودی دیگر به نهانگاه خرد چنین می آموزیم که  به رای ارد بزرگ :" چهار چوب نگاه ما زمینی است ، اما برآیند اندیشه ما می تواند آسمانی باشد . "

 و جبران خلیل جبران همانند همیشه سخنی همانند او دارد  :" افکار جایگاهی فراتر از دنیای ظاهری دارند ."

و نیچه نیز برای آسمانی بودن اندیشه و اندیشمند، سخنی دلنشین  دارد : "یک دانشمند حتی برای عشق زمینی هم وقت ندارد! او نه رهبر است نه فرمانبردار. او کمال بخش نیست. سرآغاز هم نیست. او فردی بی خویشتن است.

آری اندیشه خارج از دید زمینیان و در خود فرو رفتگان است برای شناخت آن باید آسمانی شد و به گفته جبران : " باید به رویاها پناه برد چرا که دروازه های ابدیت اند ."
و ارد بزرگ فراز را اینگونه می بیند : " همواره آدمیان پهنه  و چنبره بدی و پلیدی را با دانش و اندیشه برتر خویش بسته و بسته تر می سازند ."

و این نگاه سازنده در سخن جبران خلیل جبران نیز هویداست : "انسان فـرزانه با آتشدان (مشعل) دانش و حکمت، پیش رفته و راه توده را روشن می سازد ."

نیچه ، ارد و جبران هر سه اندیشه را در خور تنهایان (آسمانیان) می دانند آنانی که در تنهایی خود از پیکره آدمی خارج شده و به فرا پنداران آسمانی پیوستند نگاه ، سخن و کردار اندیشمندان درمانگر توده است و چراغی برای تاریکی های پیش رو.
آنها هشدار می دهند مباد گاهی که پنداری  بیمار افسونگرانه به جان توده افتاده و تیرگی را موجب شود .
آنگونه که در سده گذشته کمونیسم نیمی از جهان را در خود بلعید و دودمان جهانی را به تباهی کشید .
همانگونه که پیشتر مانویان با همین پندار (همه چیز برای همه ، زن و کاشانه نیز!) شمشیر بر گردن ایرانیان نهادند .
باید هوشیار بود این خود یک آموزه بزرگ برای دودمان امروزین ماست .

بخش پنجم
آرمان همانند

گفتار پایانی خود را  به آرمان این سه برانگیخته اختصاص داده ام

 برای شناخت بهتر آرمانی که این اندیشمندان بر دوش داشته اند لازم است به نوع و شیوه آغازین انتشار فر آنها اشاره شود و حال سخنان فردریش نیچه در چنین گفت زرتشت :
زمانی که زردشت (زردشت نیچه نمایانگر شخصیت آرمانی اوست و ربطی به زردشت ایرانی ندارد) سی ساله بود ، زادگاه و دریاچه ی زادگاهش را ترک کرد و به کوهستانها
رفت . در آنجا از جان خویش سر خوش گشت و ده سال از این شادی نفرسود . ولی سرانجام
دلش دگرگون شد و بامداد پگاهی با طلوع صبح برخاست و رو در روی خورشید ایستاد و چنین
گفت :
" تو ای ستاره ی بزرگ ! نیک بختی تو  را چه می بود اگر نبودند کسانی که تو برایشان
بتابی . تو ده سال بر سر من طالع شدی ، و اگر من و عقاب و مارم نمی بودیم از تابش خود و این سفر می فرسودی . لیکن ما هر بامدادی در انتظارت بودیم ، از سرشاریت بهره می بردیم و بر تو درود می گفتیم . اکنون بنگر ! من از لبریزی دانش خویش به تنگ آمده ام ، همچون زنبوری که عسل بسیار گرد آورده است ، نیازمند دستهایی هستم که برای گرفتن آن به سویم دراز شود . بر آنم که آنرا ببخشم و بپراکنم ، تا بار دیگر خردمندان از ابلهی و بینوایان از توانگری خویش در میانه ی آدمیان شاد شوند . پس باید به دشت فرود آیم ، همچنانکه تو هر شامگاه چنین می کنی ، آنگاه که در پس دریا پنهان می شوی و با نور خویش " جهان زیرین " را نیز روشن می داری .
ای ستاره ی سر شار ! چون تو من باید بروم ، چنانکه آدمیان را چنین سخنی است ، و اکنون می خواهم به سوی ایشان فرود آیم . پس مرا خجستگی بخش ، ای چشم آرام که می توانی بی شرار رشک حتی بزرگترین خوشبختی ها را نظاره کنی . جامی را که می خواهد از سرشاری لبریز شود برکت ده تا شاید قطره های زرین از آن جاری گردد و روشنایی شادی تو را بر سراسر جهان فرو بارد . بنگر این جام را که بر آن است باز تهی گردد ، زردشت را که باز بر آن است ، آدمی شود !
و بدین سان فرود آمدن زردشت آغاز شد ." 

و حال سخنان جبران خلیل جبران در کتاب پیامبر :" آن برگزیده محبوب ، که سحرگاهی روشن بود به روزگار خویش ، دوازده سال به شهر اورفالیز در انتظار بود تا کشتی رفته باز آید و او را به جزیره ی زادگاهش باز برد .
و در سال دوازدهم ، و در روز هفتم از ماه ایلول ، ماه درو ، فارغ از دیوارهای شهر ، تپه را به فراز آمد و جانب دریا نگریست ، و کشتی را دید که در مه و ابهام می آمد .
آنگاه دروازه های قلبش به کمال باز گشود و شادمانیش از پهنه ی دریاها گذشت . پس چشمهای خود را فرو بست و در سکوت روح خویش به نیایش نشست .

لیکن تپه را چون به زیر آمد ، غربت اندوهی غریب در جانش گرفت و به دل اندیشه کرد :
چگونه خواهم رفت ، آسوده و آرام ، بی سودای دردی و بی سوز داغی ؟ زنهار که من این شهر را وداع نگویم مگر با جراحتی به ژرفای روان و زخمی به اعماق جان .

چه دیر پاییدند روزهای درد ، در حصار این دیوارها ، و چه سخت گذشتند لحظه های تنهایی در بلندای این همه شب . و کجاست آنکه تنهایی و درد خود ترک گوید و داغ حسرتی به دل نبرد ؟

چه فراوان که اجزا، روح خویش در این معبرها پراکندم ، و چه بسیار فرزندان آرزوهایم که برهنه در دامن این تپه راه پیمودند و سرگردان بودند . و از این همه یارای گسستنم چگونه باشد ، فارغ از بار و آسوده از درد ؟

این نه جامه ای ست که اینک از تن بدر کنم ، این پوست است که با دستهای خویش می درم .
و باز این نه اندیشهای ست که پشت سر گذارمش ، این خود دلی است حلاوت یافته از گرسنگیها و تشنگیها .

اما درنگ نیز نتوانم .
دریا که آغوش دعوت بر همه چیزی باز گشاید ، اینک مرا به خود خوانده است و من ناگزیرم از عزیمت .

و هر آینه بمانم ، آن زمان که ساعتها و لحظه هایم به شعله می سوزند در سیاهی شب ، من بلور می شوم ، و به این خاک گره می خورم .

ولی در رفتار ، شادمانی توشه کنم ، آنقدر که در این دیار یافت تواند شد ... اما این چگونه باشد ؟

...

همچنان که می رفت مردان و زنانی را دید که مزارع و تاکستانهای خود رها کرده اند و شتابان به سوی دروازه های شهر هجوم می آورند .
و صدایشان می شنید که نام وی می خواندند و باز آمدن کشتی او را به هم خبر می دادند به فریاد ، از کشتزاری به کشتزاری دیگر .

...

آه که قلب من آیا درختی تواند بود خمیده قامت از بار میوه هایی که از شاخه بچینم و در دستهاشان گذارم؟
و آیا شور من آن چشمه ی جوشان تواند شد که جامهاشان لبریز کنم؟

...

و اگر براستی این ساعتی ست که مشعل می باید گرفت ، مرا نه آتشی است که در آن شعله می بایدم کشید .
...
ندا در داد... " .

تا کنون در سخن نیچه و جبران به یک عنصر مشترک رسیدیم و آن تمایل " فرا انسان " نیچه و " برگزیده " جبران برای بخشش از داشته ها است ... هر دوی آنها  آرمان و اندیشه ای برای آیندگان بر دوش دارند .

 برای جاودانه شدن این اندیشه هر یک  به داستانی زیبا پناه برده اند و  پیرامون خود را به  چهارچوبی رویایی آراسته اند تا بتوانند در این پهنه آرمان های خویش را بارور و به تکامل رسانند اما اُرد هیچ گاه تن به داستان پردازی نداده است . خواسته های فکری اش شبیه نیچه و جبران است اما زخمه کلام او در قلاف داستان نیست بلکه آشکارتر است و بدین خاطر گاه نیاز به تعمق و تخیل بیشتری دارد .

بدین خاطر در این جا تنها اشاره می کنم به آرمان مرد کهن ارد بزرگ در کتاب برآیند :
ارد بزرگ برای پیام آوری و شجاعت خرد را ره توشه می داند : " آن که به خرد توانا شد ، ترس برایش نامفهوم است " .
و سپس در ایهامی جالب جهان تیره را برای مرد کهن میدانی برای قیام و مَد می بیند و می پرسد : " آن گاه که شب فرا رسید و همه پدیدگان فرو خُفتند ابردریاها به پا می خیزند، آیا تو هم بر می خیزی ؟ "
و باز می گوید :" روانی که درد روشنگری و گسترش خرد را  ندارد به سختی بیمار است ".
در گام نهایی این جمله را مطرح می کند : " بی مایگی و بدکاری پاینده نخواهد بود ، گیتی رو به پویندگی و رشد است . با نگاهی به گذشته می آموزیم  آدمیان، نابخردیهایی همچون : برده داری ، همسر سوزی و زنده بگور کردن کودکان و ... را رها نموده اند.  خردورزی ! آدمی را پاک خواهد کرد ." 
بی شک یکی از زیباترین جملاتی که تا کنون شنیده ام نیز همین جمله آخر ارد بزرگ است که : خردورزی ! آدمی را پاک خواهد کرد . 

آنچه در کلام این " سرآمدان "هویداست داشتن درد ، چگونگی و بخشش از خرد است آنها زاینده اندیشه ای برتر برای انسان از خود بیگانه عصر امروزند . آنها آینده جهان را رو به رشد و خرد می بینند  آنها در سه شاهکار بی نظیرشان "چنین گفت زرتشت" ، " برآیند " و " پیامبر " خط بطلانی بر نظریه تکرار تاریخ می کشند می توان از اندیشه آنها آموخت اگر یک حالت بخوبی توسط فرهیختگان درک شود و نتیجه کلی و مشخصی از آن برداشت شود می توان امیدوار بود در صورت مثبت بودن ادامه و در صورت منفی بودن برای همیشه پاک شود . آنها تاریخ را محل ایست و باز تولید آن نمی دانند بلکه در نظر آنها تاریخ آموزه ای برای رسیدن به خط رشد بشری در طول زمان است که مسیر رشد آن باید همچنان ادامه یابد.
من یک سئوال از طرفداران بازگشت اتفاقات تاریخی  دارم
بطور مثال در کجای تاریخ هندوستان سراغ دارید که دموکراسی اینچنین حاکم بوده باشد و یا جوامع بسیاری که در سطح دنیا اینچنین اداره می شوند ؟
دموکراسی و مردمسالاری امروز برآیند خرد کل مردم جهان در طول تاریخ است  و البته ایرانیان اولین هواداران آن بوده اند ( با تشکیل مجلسی از نمایندگان اقوام مختلف ایرانی در زمان کوروش هخامنشی )  .
شاید عده ای بگویند مگر پیشتر از زبان آنها نگفتید که انسانها همواره زاده می شوند و یا جهان هیولای انرژیست که آغاز و پایان ندارد وتنها خود را دگرگون می سازد؟ پس تاریخ هم خارج از آدمهایش نخواهد بود !
باید گفت منظور هر سه آنها از تکرار آدمیان نه در شکل اولیه بلکه در ادامه پایان مرحله قبل است یعنی تکامل بشری به نقطه صفر باز نمی گردد بلکه هر روز و در هر دوره به مقام عالی تری دست می یابد .
لذا تاریخ نیز مجالی برای باز گشت ندارد....
اُرد بزرگ : تاریخ هیچگاه تکرار نشده و نخواهد شد آنچه روی داده و در حال رخ نمودن است پیراسته شدن ایده های بشری از ناراستی هاست .
اُرد بزرگ به روشنی به این موضوع اشاره می کند : " تاریخ هیچگاه تکرار نشده و نخواهد شد آنچه روی داده و در حال رخ نمودن است پیراسته شدن ایده های بشری از ناراستی هاست ."

سخن من در مورد همانندی های این سه مرد به پایان رسید
با خود می گویم آیا توانستم  آرمان و همانندی های آنها را درست مطرح کنم ؟ و یا اینکه واقعا آنها که هستند؟

نیچه فیلسوف است ؟  یا نوازنده پیانوی چیره دست و یا موسیقیدانی عاشق واگنر ؟
جبران شاعر است ؟ فیلسوف است ؟ و یا نقاشی چیره دست ؟
ارد حکیم است ؟ طراح طنزسیاهی توانا و پیشروست ؟ و یا نظریه پردازی در مورد ساختار جغرافیای جهان ؟

اینجاست که بر می گردم
می بینم آنها حتی در شکل هویتی خویش نیز ، نظیر هم هستند .
و نکته ظریف و مشترک در بین آنها هنرمند بودن هر سه است .

آیا هنر نمی توانست حامل اندیشه های آنان باشد ؟
آیا هنر برای آنان وسیله و ابزار بود  ؟
چرا هر سه آنها از پس هنر متجلی می شوند و سپیده دم طلوع آنها از پس کوههای هنر است ؟

آیا هنر وسیله درمان روان انسانهاست ؟
و یا به وجد آورنده روان آنها ؟
اگر اینگونه باشد سخنان این سه بسیار کلی تر و همه جانبه تر است
پس می توان گفت:

هنر نمایشگر روان سرکش و برانگیخته آنهاست.
هنر باز تولید رویاهای فروخورده آنهاست.
هنر برای هر سه آنها مجالی است خلسه گونه که در آن روان خود را با گذشتگان و آیندگان گره می زنند ...

فکر می کنم باز هم باید بکاوم ...

جعفر معروفی